Cool & retro

Waldorf is voornamelijk bekend van zijn wavetable synthesizers (de Microwave en de Blofeld), die de traditie van de PPG Wave op een inspirerende manier voortzetten. Daarnaast maakt Waldorf nog een aantal verrassende synthesizers. Waldorf’s Zarenbourg stagepiano is dus eigenlijk een vreemde eend in de bijt, ook in vergelijking met andere hedendaagse stagepiano’s.
Voor een stagepiano is de Zarenbourg niet bijzonder compact. Andere stagepiano’s zijn handzamer. Handzaam is fijn, want dat is gemakkelijk vervoeren − niet te lomp, niet te zwaar. Maar het heeft ook nadelen. Je kunt er vaak geen andere instrumenten op kwijt, en eigenlijk zien de meeste moderne stagepiano’s er wat suf uit. Een van de leuke dingen van vintage instrumenten is dat ze blikvangers zijn; er stáát echt wat. Nou, dat geldt voor de Zarenbourg ook. Het is een fraai vormgegeven stagepiano die doet denken aan een moderne versie van een Fender Rhodes of een Wurlitzer. De gangbare versie is wit, maar op plaatjes zie je ook zwarte en rode (oranje?) versies. Het ding is dus vrij groot, maar toch nog verrassend licht. Nog geen veertig kilo, dus dat is eigenlijk best te doen. Mijn Fender Rhodes is zwaarder. Wat... mijn CS30 ook! En de Yamaha CP70 al helemaal. Dus daarmee vergeleken is de Zarenbourg een vooruitgang, met behoud van de cool-factor.
Verder is ook het bedieningspaneel eenvoudig en in retrostijl met chickenhead-knoppen voor selectie van basisgeluiden en effecten, Moog style draaiknoppen en mooie verfijnde kleine vierkante verlichte drukknoppen. En dan niet zo’n lelijk led-blauw of -rood, maar een warm geel dat eerder aan een klein gloeilampje doet denken. Vier fraaie chromen poten maken het af. Deze zijn gemakkelijk aan en af te schroeven. Als je er echt veel mee gaat slepen, zou je een flightcase moeten overwegen, en dan wordt het natuurlijk weer zwaarder. En hoewel dit natuurlijk een stagepiano is, houdt niets je tegen om hem als studiopiano in te zetten. Qua klankkwaliteit sla je dan absoluut geen raar figuur.

Drie engines

De bediening is simpel. Je kiest met de instrumentschakelaar een geluid, en met een van de bankknoppen een variatie daarop. Er zijn zeven basissounds: Tines 1, Tines 2, Reed, Grand, Electric Grand, FM en Clavinet. Om deze geluiden te produceren, heeft de Zarenbourg drie verschillende synthese-engines. En daarmee hebben we meteen te pakken waarom dit instrument met kop en schouders uitsteekt boven de concurrentie − wat betreft klank in elk geval. De Tines-klanken (Fender Rhodes) en de Reed-klanken (Wurlitzer) worden geproduceerd middels een physical modeling synthesizer. De fm-piano wordt verklankt door een... fm-synthesizer. En de Grand, Electric Grand en Clavinet zijn alle gebaseerd op een streaming sample play engine.

Bij het doornemen van de presets is meteen duidelijk waarin de Zarenbourg uitblinkt: vintage geluiden. De twee Fenders en de Wurlitzer zijn de beste die ik ooit in een digitaal instrument heb gehoord. Het ligt zo dicht tegen het echte geluid aan dat ik het niet zou horen in een opname. Maar dat niet alleen, ook de invloed van het uitstekende klavier op de klank is fenomenaal.

Presets

De Grand (akoestische vleugel) valt daarmee vergeleken dan wel tegen. Eigenlijk is dit een maar heel middelmatig geluid. Prima in een bandsituatie, maar als solopiano zou ik dit nooit gebruiken in een opname. De Electric Grand daarentegen is een stuk overtuigender. Natuurlijk niet zo weerspannig (vals, zeg maar) als de echte CP70, maar het karakter zit er ontegenzeggelijk in. Zeker de variaties met wat effecten zoals die vaak op dit instrument gebruikt worden, klinken overtuigend.

Dat geldt overigens ook voor de Fenders en de Wurli’s. Zo is de sound van Gino Vannelli’s People Gotta Move spot on. Maar ook de Gentle Giant Wurli van Proclamation zit er gewoon 100% in. De Clavinet is ook prima, met samples van beide elementen − het ene wat scherper en directer, het andere wat dieper en holler. Ook hier een aantal hele toffe presets met erg goed gekozen effecten. Die effecten klinken ook echt goed. Ze zijn eigenlijk vrij standaard − chorus, flanger, phaser, galm/echo, eq en distortion − maar het klinkt me een partijtje lekker.

Software-editor

Is alles dan goed aan de Zarenbourg; niets te klagen? Helaas toch wel. Dat zit ’m vooral in gemiste kansen. Want wat hebben we hier: een bijzonder goed klinkende physical modeling synth... maar je kunt er nauwelijks iets aan editen. Hetzelfde geldt voor de fm-synthesizer. Hij zit erin, maar je kunt er niet bij komen. En dan is één fm-piano, de allerbekendste met het tingeltje erin, toch wel erg weinig. Want er zijn zoveel meer prachtige pianoachtige klanken gemaakt met fm. Je kunt wel nieuwe samples inladen middels een sdhc-kaartje, maar er is bitter weinig informatie te vinden over wat voor formaat dat is, of je eigen samples kunt laden, enzovoorts.

Er is dus momenteel geen software-editor voor de Zarenbourg, en nog minder informatie over hoe en wat. Op de website wordt wel een Windows/Mac editor aangekondigd voor eind september, begin oktober (rond het uitkomen van deze editie Interface dus). Als die er is, dan is wellicht alles opgelost.

Conclusie

Wat betreft de elektrische piano’s is de Zarenbourg de beste stagepiano die ik ooit gehoord heb. De Fenders en de Wurlitzer zijn levensecht. Het toetsenbord speelt zwaarder dan een Fender, enigszins vergelijkbaar met een Wurli, maar veel te licht voor een akoestische piano. De pianoklank valt tegen, maar daar koop je de Zarenbourg ook niet voor. De fm-klank is heel mooi en dynamisch, maar jammer dat dat er maar één is terwijl de complete synthesizer die alle fm-geluiden kan maken erin zit. Tenminste, als ik op de informatie op de website af mag gaan. Maar, echter, toch, zonder meer... de Zarenbourg is dé stagepiano die je wilt hebben als je voor e-klank en vintage looks gaat. Als ze nu maar opschieten met die editor...

PRO CONTRA

+ • ongekend goede Rhodes- en Wurli-sounds

• heel verdienstelijke clavi- en elektrische vleugelsounds

• fraaie looks

• eenvoudige, mooi vormgegeven consistente bediening

– • akoestische piano onder de maat vergeleken met de rest

• weinig presets