DYNAMIC PERCUSSION SYNTHESIZER

De Wavedrum wordt geleverd in een mooi gekleurde, kartonnen doos met handvat: nog niet de rituele iPhone-beleving (waar de verpakking en het openen ervan even belangrijk zijn als het toestel zelf), maar toch al een hele verbetering tegenover de saaie, industriële kartonnen doos die meestal voor dergelijke toestellen gebruikt wordt. De Wavedrum zelf is ook een toonbeeld van sober maar smaakvol design: een 10” vel met daarrond een brede, metalen band die naar buiten toe afloopt. Het lijkt alsof het bovenste deel van de doumbek model stond voor de Wavedrum. Het vel zelf is een namaak natuurvel en lijkt nog het meest op de Remo Fiberskyn, maar dan eerder wit in plaats van gelig. De spanring, die ook dienst doet als trigger, is mooi metallic blauw en heeft bovenaan de afdekkap voor de trigger van het vel. Links van die kap heb je een fijn ribbelpatroon om schraapgeluiden te maken, rechts hetzelfde maar met een groffer patroon. Boven de afdekkap heb je dan het bedieningspaneel: zes drukknoppen, twee draaiknoppen en een display met drie digits. Achteraan zitten de aansluitingen: de stroomtoevoer, een aux in en hoofdtelefoon uit (beide mini-jack), en een links- en rechts uit (standaard jack). Het is wel jammer dat er geen enkele vermelding op staat: welk van beide is aux in of phone out, welke is rechts of links uit, en kun je ook één kanaal als mono uit gebruiken? Van sober gesproken…
Maar we spraken al van een revolutionair toestel, en dat vinden we binnenin. Bij een elektronisch instrument geef je een slag (op de toets van een klavier of op een drumpad) en de trigger geeft dan een signaal zodat we een klank krijgen. Naargelang je stiller of harder speelt, kan je de klank of andere parameters laten veranderen. Terwijl blijft de trigger gewoon maar een soort van schakelaar die geen rekening houdt met je speeltechniek: speel je met stokken, brushes of met je handen, de klank blijft altijd hetzelfde. Deze Korg heeft een trigger gecombineerd met een sensor én een piëzo-elektrische pick up onder het vel. Eerst wordt dus geanalyseerd of je met stokken of brushes speelt, dan wel met je handen. Of je met één of meerdere vingers speelt of met je vuist, vlakke hand en of je wrijft. Ook waar je speelt, of je het vel dempt, je het vel indrukt en hoe hard. Vervolgens worden tot zestig verschillende algoritmes gebruikt, zoals analog, additive, non- linear, physical modeling, etc. (altijd gebaseerd op de eigenschappen van verschillende instrumenten). Zo wordt de uiteindelijke klank bepaalt. Voor de imitatie van sommige instrumenten zoals djembé, cajon en dergelijke wordt nog een tweede klankbron gebruikt om volgens je speeltechniek de klank zo natuurgetrouw mogelijk weer te geven. In totaal heb je dus 200 vaste programs, 200 klanken én 140 loops die je kan gebruiken in 200 User Presets. Daarop kan je dan één van de 60 algoritmes loslaten. Daarnaast kan je op de rim ook nog eens één van de 200 klanken of 140 loops programmeren… We zitten hier dus mijlenver van de traditionele elektronische drum- of percussiepads!
Zoals reeds gezegd, is de bediening heel sober: om van preset te veranderen, draai je aan de linkerknop ‘Value’. Het laden van een nieuwe preset duurt echter toch al gemakkelijk twee seconden. Voor concerten is er dus een Live Modus waarmee je al spelende van klank kunt veranderen: vier preset-knoppen en een knop waarmee je kunt switchen tussen bank a, b en c. Twaalf presets is volgens Korg voldoende voor een concert en dit geeft al aan dat deze Wavedrum vooral gemaakt is als extra instrument bij je percussie- of drums-setup.
Om klanken te editen, krijgt de term “sobere bediening” een heel andere betekenis: de combinatie van een beperkt aantal knoppen en het sobere display zorgt voor heel wat verwarring. Als je de Bank/Mode-knop samen met 2, 3 of 4 (naargelang wat je wil editen) indrukt, krijg je op het display een afkorting te zien. Vervolgens moet je dan met de Bank/Mode-knop een parameter kiezen, die weer via een afkorting of code op het display wordt weergegeven. En zo gaat het maar verder: je bent al gauw de draad kwijt en het is dus echt aangeraden om steeds de handleiding bij het toestel te houden. Hier ontbreekt dus een USB-aansluiting naar PC (of app voor smartphone of tablet?) om het editen overzichtelijker en gemakkelijker te maken. Door de vrij ingewikkelde klankopwekking is het niet mogelijk om zelf sounds te maken en in de Wavedrum te laden. Maar wie weet, in de toekomst?

Nu zijn we toch echt wel benieuwd hoe de Wavedrum met al zijn spitstechnologie en ambitieuze eigenschappen zal reageren op onze vindingrijke slagtechnieken. Wel, laat ik het maar meteen verklappen: fantastisch, nooit gehoord, nooit voor mogelijk gehouden! Dit toestel reageert werkelijk op alles wat je doet! Tik voorzichtig met je vinger, speel een conga-tip, -tap,-slap, sla met de vlakke hand, met de vuist, wrijf met je hand, demp de klank, druk het vel in met de andere hand: telkens verandert de klank. Stamp op de grond of tik tegen het statief: je hoort dit gewoon door je hoofdtelefoon! Selecteer een conga- of djembéklank en je hoort een getrouwe klankweergave van de bovenbeschreven technieken. Selecteer een snaredrumsound en speel met stokken, zet één stok op het vel en sla er met de andere op, speel met hotrods of brushes, telkens hoor je wat een echte snaredrum ook zou doen. Dus, wanneer je een bestaande klank zoals conga, djembé, udu, darboeka, doumbek, tabla of andere selecteert, dan kan je met de specifieke technieken een zeer waarheidsgetrouwe weergave verwachten. Daar bovenop komt ook nog eens een enorm dynamisch bereik (het verschil tussen het stilste en luidste volume). Hier gaat het zoals bij een akoestisch instrument, namelijk van fluisterzacht tot loeihard. Opletten dus voor het volume van je hoofdtelefoon of je versterker, want je blaast die dingen gewoon op voor je het beseft.
Door die gevoeligheid zijn er wel een paar dingen waar je bij deze Wavedrum op moet letten: is het vel slecht gespannen, versleten of heb je een ander vel gemonteerd, dan kan het zijn dat de klanken toch wel anders reageren. Bij luide concerten zal je Wavedrum reageren zoals een akoestisch instrument: in het beste geval zal je snaresound het typische meetrillen van de snaren laten horen, maar in het slechtste geval gaat de trigger van je toestel een eigen leven leiden. Let ook op met je monitor, want de Wavedrum is in staat om te feedbacken (via de ingebouwde pick-up)… Deze problemen kun je gelukkig wel voorkomen door de calibratie van je vel anders in te stellen.
Maar de Wavedrum is niet zozeer ontwikkeld om je conga’s (dan zou je er drie moeten kopen) of djembé te vervangen, maar eerder een aanvulling op je percussie setup: heb je bijvoorbeeld in één nummer een djembé nodig, in het volgende een udu en daarna een surdo? Dan kan je dankzij de Wavedrum die instrumenten thuis laten en zo je slagwerkarsenaal inkrimpen. Voor drummers zal deze Korg je snaredrum niet vervangen, maar heb je zo wel verschillende extra snares of percussie-instrumenten in één toestel.
Gaan we nu even buiten de gebaande paden denken, dan wordt het nog interessanter en zie ik de meelezende keyboardspeler al blauw en groen uitslaan van jaloezie. Je kan om het even welke klank (van de 200) – een akoestisch instrument, synthsound, natuurelement (water, wind, onweer) of effectsound – aansturen met je verschillende speeltechnieken en laten reageren zoals een ander instrument (60 algoritmes). Zoals bijvoorbeeld een berimbau met congatechniek, of een mondharp met tamboerijnkenmerken. Eventueel kan je dan ook nog eens op de rim een compleet ander instrument (van de 200) programmeren dat nog eens helemaal anders reageert (nogmaals 60 algoritmes) en/of de eerste klank op zijn beurt ook nog beïnvloedt. (De keyboardspelers liggen nu in coma.)
Kortom, Korg gunt ons een blik in de verre toekomst! Is dit dan het perfecte toestel? Neen, want als je met stokken speelt, merk je al gauw dat de veerkracht (rebound) van het vel niet denderend is. Een fijne trommelstudie met veel roffels zal hierop niet echt lukken. Het is natuurlijk ook niet gemakkelijk om een gulden middenweg te vinden als je tientallen slaginstrumenten wilt imiteren - allemaal met een andere bouw en met of zonder vel. Aangezien de meeste instrumenten hier met de hand bespeeld worden, heeft Korg de voorkeur gegeven aan een gemakkelijke bespeelbaarheid met de handen. Sommigen zullen ook de afwezigheid van een MIDI-aansluiting betreuren, maar de klanken en klankvariaties die deze Wavedrum voortbrengt, kunnen eenvoudigweg niet naar MIDI omgezet worden. Hier wordt op een toch pijnlijke manier duidelijk dat MIDI ondertussen echt wel voorbijgestreefd is, en dat er op z’n minst een grondige update nodig is. Als we nu iedere ontwikkelaar in de muziekinstrumentenindustrie een Wavedrum geven om te laten zien hoe het òòk kan, dan zit de kans er dik in dat bv. snaar- en blaasinstrumenten ook hun volledige eigenheid zullen kunnen bewaren als ze synthetische klanken gaan gebruiken.

Dergelijke spitstechnologie kostte in 1994 ongeveer een arm en een been, maar deze complete Wavedrum Global Edition kost nu €750, BTW inclusief. Als je naar andere percussiepads kijkt, dan is deze prijs nog redelijk gezien de mogelijkheden en de klankkwaliteit. Neem je genoegen met iets minder klanken en algoritmes (maar wél dezelfde kwaliteit), dan zijn er nog de gewone Wavedrum WD-X (€ 575, incl. BTW) of de Oriental (€650, incl. BTW).

Dit is de toekomst! Deze Wavedrum Global Edition heeft alles waar je maar van kan dromen. Enerzijds een weergave van om het even welke slagtechniek en de natuurgetrouwe weergave van verscheidene instrumenten, anderzijds ook verrassende klankmogelijkheden die enorm inspirerend werken. Het is zoals het internet: je begint ’s avonds wat te surfen en plots merk je dat de zon alweer opkomt. Wanneer je met deze Wavedrum begint te editen, blìjf je bezig dankzij de enorme mogelijkheden. Daarom is het jammer dat de editing zo sober en moeilijk is, vooral door het karige display en het gebrek aan een USB-aansluiting. Toch neemt dit niet weg dat dit toestel bovenaan mijn verlanglijstje komt: misschien niet zozeer omdat ik het professioneel zou gebruiken, maar vooral voor het plezier om totaal nieuwe en inspirerende klankmogelijkheden te ontdekken. Het lijkt alsof er een nieuwe wereld is opengegaan en daarom is dit dan ook een écht, nieuw muziekinstrument. Buiten categorie, zonder concurrentie…