Lapsteel guitar

Concept
In de basis gaat het om een lapsteel zoals wel meer merken er een produceren. Je krijgt een instrument dat op het eerste zicht een en al hals lijkt, met helemaal onderaan een of twee pickups. Om van meet af aan duidelijk te zijn: dit instrument bespeel je ten allen tijde met een slide! De actie van dit instrument is dermate hoog afgesteld dat de noten op de standaard manier fretten niet meer mogelijk is. In de standaard uitvoering heeft een lapsteel wel wat weg van een telecaster: een vaste brug, zes snaren en een minimum aan elektronica. Maar met de door Duesenberg ontwikkelde Multibender worden een hoop extra mogelijkheden toegevoegd. De lapsteel krijgt hierdoor pedal steel-allures. Dit laatste is een instrument dat niet alleen stukken groter en ingewikkelder is, maar ook een veelvoud van de prijs kost. Grote beloftes dus, we zijn benieuwd!
 

Toebehoren/Opties
Van de vorige tests weten we dat de Duesenberg gitaren steeds tot in de puntjes verzorgd zijn. Zo ook de Ponoma! Je krijg een met leder beklede draagkoffer mee. Deze koffer kan voor de meeste merken al een les zijn in stijlbewust ontwerpen: alle details aan de koffer kloppen, van het krokodillenpatroon op de buitenzijde tot de perfect aangebrachte voering binnenin. Al het nodige kleine gereedschap is aanwezig, net als een paar reserveveren, een stofdoekje, een handleiding voor het multibender- systeem en wat algemene info over Duesenberg zelf. Misschien niet onbelangrijk om te vermelden: de Ponoma wordt dus geleverd zonder tonebar. Een tonebar is het makkelijkst te omschrijven als een slide, alleen is deze iets breder en volledig massief. Je steekt er dus je vinger niet door, je houdt de hele bar in je hand vast. Dit is een noodzakelijk hulpmiddel voor dit type instrument, een standaard slide geeft niet de juiste resultaten. Meteen eentje mee bestellen dus!
 

Imago
Duesenberg is een merk dat al een hele tijd bestaat, maar de opkomst van hun gitaren binnen onze contreien kunnen we grofweg beperken tot de laatste 8 tot 10 jaar. Op die relatief korte periode heeft het merk een ijzersterke reputatie opgebouwd, en dit door maar 1 ding: steeds onbetwistbare kwaliteit leveren. De gitaren van Duesenberg delen allemaal ongeveer dezelfde stijl, en daar ben je voorstander van of niet. Maar over de kwaliteit van hun instrumenten wordt zelden gediscussieerd!
 

Afwerking
Voor wie de vorige paragraaf gelezen heeft zal het geen verrassing zijn dat ook de Ponoma niet op fouten te betrappen is. Van laklaag tot onderdelen, alles zit er piekfijn uit! Typisch voor Duesenberg is ook de overdaad aan gechromeerde onderdelen. Het is een kenmerk dat bij al hun instrumenten opduikt en ook het merk meteen herkenbaar maakt.
 

Garantie
1 jaar garantie onder de gekende en alom geldende voorwaarden.

Kop/Hals
Hier wordt het meteen wat ingewikkeld. Bij de Ponoma is er immers moeilijk een onderscheid te maken tussen de kop, de hals en de body. Het hele instrument bestaat immers uit één grote blok mahogany. Niet dat je deze houtsoort ergens te zien krijgt. Het instrument is namelijk volledig afgewerkt in een ondoorzichtige gele en zwarte laklaag. De stemkop zelf is een aardig stuk breder dan we gewend zijn, net als de hals. Gelukkige is het hier niet de bedoeling in de klassieke houding te spelen, we hoeven dus ons hand niet volledig rond die massieve afmetingen te klemmen. Tussen de kop en hals vinden we de aluminium topkam, met daarnaast de eerste Duesenberg innovatie. Men levert dit instrument namelijk met ingebouwde capo! Via een eenvoudig schroefsysteem kan je een massief aluminium blok over de hals verschuiven en elders weer vastschroeven. Zo kan je je favoriete licks in open positie over de hele hals gebruiken. Makkelijk, handig en meteen inzetbaar. Geniaal!
 

Toets
De toets van de Ponoma is niet gemaakt uit hout, maar uit geanodiseerd aluminium. Meer bepaald gebruikt men twee aparte stroken aluminium die tegen elkaar worden gemonteerd. De positiemarkering zijn ook niet ingelegd, maar eerder uitgefreesd en dan gelakt. Ook beschikt dit instrument niet over frets: de posities van de frets zijn op de toets aangebracht om het spelen makkelijker te maken, maar van fretdraad is hier geen enkel spoor.
 

Body
De body, die dus samen met de hals uit 1 stuk mahogany bestaat, is op de afmetingen na nog het meest traditionele in vergelijking met een elektrische gitaar. Goed, het houtwerk verbreedt niet zoals we gewend zijn op een elektrische gitaar, maar verder zijn de kenmerken allemaal bekend: twee pickups, een brugsysteem, een master tone- en volumeregeling en een pickupschakelaar.

Stemmechanieken
De tuners die voor de Ponoma gebruikt worden, herkennen we van de elektrische gitaren. Deze doen bij de gitaren steevast een goede job, er is dus geen reden om aan te nemen dat het bij de Ponoma anders zou zijn. De testen bevestigen deze denkwijze ook: de tuners reageren zeer snel en precies, en je stemt dit instrument in luttele seconden. Toch moeten we nog enkele dingen meegeven. De Ponoma maakt immers gebruik van een speciale snarenset die ook door Duesenberg wordt geleverd. Geen geprul met superlichte metalsetjes, neen! Duesenberg gaat resoluut voor de klank en levert de gitaar met een 016 tot 056 set. Zelfs met dit zware geweld houden de stemmechanieken zonder probleem hun toon. Dat zit dus wel snor.
 

Brug
En dan de brug Dit is werkelijk het paradepaardje van Duesenberg! Al wie ooit het Multibender systeem al in werking heeft gezien, kan niet anders dan vaststellen dat dit een zeer eenvoudig maar ongelofelijk doeltreffend systeem is. Zoals al gezegd is de inspiratie de pedalsteel, een groot en complex instrument dat perfect geïntoneerde bends kan uitvoeren door middel van een systeem van pedalen en hendels. De klank van dit instrument is legendarisch, de prijs, de moeilijkheidsgraad en de afmeting ook! Duesenberg heeft met het Multibender-systeem een manier gevonden om toch een deel van de klanken veel makkelijker mogelijk te maken. En toch is het systeem bijna kinderlijk eenvoudig gevonden.In de basis heeft de Ponoma een vaste brug. Je voert de snaren dus door een massief snarenblok en gaat zo verder richting stemkop. Op deze vaste brug kan je echter extra bending levers toevoegen, met een totaal van 6 stuks (1 per snaar). Als je zo een hendel installeert, gaat de snaar eerst door dit hendelsysteem en dan pas door de brug. Je kan de spanning van de hendel instellen voor de juiste toonhoogtes: een halve toon of een hele toon. Duw je op die bewuste hendel, dan stijgt de toonhoogte voor die snaar volgens de ingestelde toonhoogte. Het is zo eenvoudig gevonden dat het bijna verbazend is dat niemand er eerder op is gekomen! De Ponoma wordt standaard geleverd met twee Multibender bars voorgeïnstalleerd op de plaatsen waar ze in de standaard open D-stemming het meeste van pas komen. Maar niets houdt je tegen de plaats, instelling of aantal hendels te veranderen. Je kan er alle kanten mee uit, gebruik je verbeelding! Alleen de aanwezigheid van dit vernuftige systeem zal voor vele lapsteel gitaristen al een reden zijn om een Ponoma aan te schaffen.

Ergonomie
Dit punt weegt nu minder zwaar door aangezien je de Ponoma steeds plat legt op je schoot. Je moet dus geen rekening houden met eventuele ongelijkheden qua balans, aangezien dit toch allemaal wegvalt eenmaal je de gitaar plat op je schoot legt. Het gewicht van het instrument is redelijk gelijk verdeeld, maar het zwaartepunt ligt toch rond de pickups.

Actie
En dit punt zou bij een standaard gitaar de slechtste punten ooit scoren! Zoals al gezegd wordt de Ponoma geleverd met een loodzware 016 056 set. Daarboven stelt men de actie ook nog eens af op 1,5 tot 2 centimeter boven de hals! Terwijl deze combinatie eender welke gewone gitaar volledig onbespeelbaar zou maken, is het in de wereld van slidegitaar net een groot voordeel. De dikke snaren laten je stevige druk uitoefenen met de slide (mocht dat nodig zijn), en de hoge actie zorgt ervoor dat je je geen zorgen moeten maken dat je daardoor de hals raakt. Perfect zoals het zou moeten dus!

Kleur
Dan op naar het belangrijkste deel: de klank! Duesenberg voorziet de Ponoma van twee Little Toaster pickups. We beginnen zoals altijd met een cleane klank. Meteen kunnen we vaststellen dat alle positieve punten die we reeds mochten noteren ook worden doorgetrokken naar de klank. De pickups klinken helder, open en duidelijk gedefinieerd. Met de mogelijke pickupcombinaties krijg je zonder probleem zowat elke nodige klank, gaande van warm tot snijdend en al wat daar tussen ligt. Ook oppert Duesenberg dat deze pickups prima klinken met overstuurde klanken. Dat zijn niet meteen de klanken die ik doorgaans associeer met dit type instrument, maar we proberen het toch eens uit. Het resultaat is verrassend: de pickups kunnen inderdaad zeer goed overweg met overstuurde klanken, en in vele gevallen geeft de combinatie met het slide-werk een zeer overtuigende rootsy klank. Benieuwd hoe lang het duurt voor iemand hier een eerste heavy metal instrumental mee maakt!Maar ook op het gebied van elektronica doet Duesenberg er alles aan om de vintage liefhebbers van slideklanken tegemoet te komen. Zo zal je ook snel merken dat de toonknop maar een zeer korte actie heeft. Deze knop draait maar in een hoek van 70°, daar waar de normale actie 180° is. Op die manier wil men die typisch wah- klanken van een pedalsteel mogelijk maken. Een knop volledig open draaien is dikwijls te omslachtig tijdens het spelen, maar een dergelijke speed-pot schuift de mogelijkheden weer direct onder je vingers. Hoe je het ook draait of keert, het lijkt wel alsof Duesenberg aan werkelijk alles gedacht heeft!
 

Respons
De respons van het instrument zelf is volledig zoals je van een kwalitatief zeer goede elektrische gitaar zou kunnen verwachten. De pickups en elektronica doen perfect hun job, en vertalen al wat je doet meteen naar de versterker. Meer indrukwekkend is nog hoe alle kleine extras reageren. Bijvoorbeeld de Multibender bars op de brug reageren bij de minste actie. Vergeet ook niet dat om dit instrument optimaal te bespelen, je niet alleen een tonebar nodig hebt! De meeste gitaristen verkiezen ook een duimplectrum en (metalen) vingerplectrums om de zware 016-snarenset toch voldoende attack mee te geven.

De bovenstaande lofzang doet allicht al vermoeden dat de Ponoma Six geen beginnersinstrument is. Toch valt de prijs al bij al nog redelijk mee: voor 1550 euro (inclusief btw) kan deze de jouwe zijn! De prijs is perfect te vergelijken met de elektrische gitaren van Duesenberg, en deze scoren ook altijd zeer goed qua prijs/kwaliteit-verhouding. Ook hier valt over de kwaliteit niet te twisten, deze is namelijk supersterk! Ook alle andere vlakken zijn zonder enige twijfel uitmuntend te noemen. Vooral het feit dat men zoveel elementen van de (veel duurdere) pedalsteel weet toe te voegen, zorgt er voor dat de prijs voor vele lapsteel-fans niet echt een bezwaar zal zijn.

Het gebeurt dikwijls dat fabrikanten een zeer eenvoudig instrument naar een hoger niveau willen tillen door er zaken aan toe te voegen. Maar het gebeurt zelden dan men zo goed in de opzet slaagt als bij de Ponoma Six van Duesenberg. Daar waar een pedalsteel doorgaans een zeer eenvoudig instrument is, voegt men bij Duesenberg een hele lading extra functies toe. En elke functie dit men heeft toegevoegd, heeft ook daadwerkelijk zijn nut! De ingebouwde capo, de toonregeling met verkorte actie, de multibender bars, Na enkele minuten vraag je je soms zelfs af hoe je het nog zonder zou doen. Men heeft bij Duesenberg een uitzonderlijk instrument gebouwd, en het zou mij niet verbazen mocht dit model nog heel wat navolging krijgen!www.duesenberg.de