aanmelden
L-Acoustics 12XT & LA4
Live Sound & PA 19-11-2008
door:
Vorige keer testte ik de 108P van L-Acoustics, een kleine, powered speaker van een merk dat we vooral kennen van grote line arrays. Deze keer wordt het een professionele, passieve multi-purpose speaker, gecombineerd met een versterker met ingebouwde controller. May I present: the 12XT and LA4.

ALGEMEENConcept
De 12XT is een speaker met keuze tussen passieve filtering en actieve filtering en speelt in die volgorde 380W RMS, aan 8 ohm of 290W (LF)/135W (HF) RMS, 2 x 8 ohm. Hij heeft, u raadt het al, een 12" woofer en een 3" diaphragm compression driver. Ook nu werd weer gekozen voor een coaxiale luidspreker om de interferenties tussen de hoge en lage tonen rond de crossoverfrequentie te beperken.
De LA4 is een 4 x 800W (bij 8 Ohm) klasse H versterker met ingebouwde 32bit /96 kHz Digital Signal Processor met twee 24 bit A/D-converters. Het toestel heeft dus 2 ingangen (stereo) en 4 uitgangen.

Design, Behuizing & Afwerking
Het smaakvolle L-Acoustics logo pronkt hier weer onderaan, bij deze 29 kg zware speaker. Met zijn afmetingen van 54x41x39 cm is dit best wel een zwaar ding. De 12XT is vervaardigd uit Baltic berken multiplex en uitgevoerd in ‘maroon gray'. De onderkant heeft een standaard pole mounting opening, de bovenkant een bevestigingsplaat voor de optionele rigging hulpstukken. De twee handvatten zijn boven -en onderaan de bovenzijde ingewerkt. De LA4 versterker is, zoals gewoonlijk, een rechthoekige bak. Op professionele wijze in 19" formaat, 2 units hoog en een 40-tal cm diep. Deze bak weegt 11,1 kg.

Handleiding
Ik heb niet de gelegenheid gehad de volledige handleiding fysiek te bekijken, maar de gehele handleiding (van alle reeksen trouwens) is online te downloaden als PDF-bestand. De handleiding van de 12XT bevat de hele XT Serie en is uitgevoerd in het Engels en Frans. Als extra staat hij boordevol riggingtips en -mogelijkheden, inclusief uitvoerige illustraties. In de handleiding van de LA4 staat alle informatie die nodig is om de versterker en controller naar behoren te kunnen gebruiken. Een lijstje met de factory presets is niet aanwezig, dat was nochtans wel handig geweest.

MOGELIJKHEDENToepasbaarheid
In principe is de 12XT zo'n speaker die echt overal inzetbaar is, van de kleinste café-optredens tot monitors of tops bij grotere concerten. Toch heb ik de indruk dat de doelgroep eerder op dit laatste vlak te zoeken is. Op grote concerten en festivals zoals Rock Werchter zie je dit soort speakers in de vorm van infills, om de eerste rijen, die vaak te dicht staan om de line arrays te horen, van klank te voorzien. Ook de prijzen, die we onderaan onthullen, zijn eerder gericht op de professionele wereld.

Aansluitingen & Bediening
De speakers hebben twee parallelle speakon aansluitingen, een input en een link out. In het handvat onderaan is een schakelaartje ingewerkt, waarmee je de switch maakt tussen de actieve of passieve filtering. Mocht ik de handleiding niet gelezen hebben, ik zou het nooit gevonden hebben. Een leuke manier om onwetende ‘knopjesprutsers' op je podium zonder resultaat terug naar huis te sturen.
Bij de versterker beginnen we achteraan rechts. De stroomtoevoer gebeurt langs een vaste kabel. Verder hebben we de vier speakon uitgangen, waarop de vier kanalen van de versterker zitten. Dit laat je dus toe de 12XT zowel passief als actief aan te sturen. Bij passief gebruik kan je met de vier outputs individueel aan de slag, vier speakers aansturen met slechts 1 versterker dus! Bij actief gebruik worden dat enkel de gecombineerde outputs OUT1/2 en OUT3/4. Vervolgens hebben we de twee XLR in- en outputs. En om dit achter-overzicht te besluiten hebben we nog twee RJ45 sockets om verbinding te maken met computer of laptop voor het bewerken en instellen van presets. Via deze weg kunnen tot 253 controllers in netwerk worden gezet. Er is een preset bilbliotheek aanwezig met 89 presets, en 10 user memory's. De bediening vooraan is opgebouwd rond het display. Boven het display bevinden zich vier VU-metertjes, eronder vier drukknopjes. Rechts daarvan heb je nog twee selectieknopjes en een navigatie/edit draai- en drukknop. De vier drukknopjes onder het display selecteren elk één van de vier outputs, terwij de instellingen gebeuren met de overige drie knoppen. De belangerijkste knop, de powerknop, bevindt zich uiterst rechts vooraan.

Ergonomie
Omdat we met professioneel, dat wil in de meeste gevallen zeggen duur, materiaal te maken hebben, worden zowel de speakers als één of meerdere van deze versterkers vervoerd in flight cases, met wielen. Dit komt het gewicht natuurlijk niet ten goede, maar het vergemakkelijkt wel het laden en lossen van de bestelwagen of truck. Een gewone personenwagen lijkt mij al iets te klein voor dergelijk materiaal. Tenzij je toch beslist met dit materiaal onbeschermd de baan op te gaan. Maar zodra je zo meteen de prijs ziet, snap je waarom ik de flight cases toch zou aanraden.

KLANKAlgemeen
We hebben hier overduidelijk te maken met professioneel materiaal. Deze fabrikant heeft z'n naam dan ook al meermaals eer aangedaan en dat is ook nu weer het geval. Bij passief gebruik van de 12XT klinkt alles vrij compact. De actieve 12XT klinkt iets opener en directer. Het hoge en lage frequentiegebied lijken, mede door de steilere filtering, elk iets meer afgebakend, waardoor het geheel nog helderder gaat klinken. Zoals te verwachten was, hebben deze LA4 en 12XT ook een hele hoge signaal/ruis-verhouding. En natuurlijk zit die DSP daar ook voor iets tussen. Ik moet mijn uiterste best doen op dit punt iets negatiefs te vinden. Zegt dat voldoende?

Precisie & Rendement
De 12XT heeft een frequentiebereik van 55Hz tot 20kHz en speelt 123dB aan SPL. Deze waarden zijn gemeten bij gebruik van de overeenkomstige preset op de LA4. De spreiding gebeurt onder een hoek van 90°. De LA4 versterker heeft een frequentiewerkingsgebied van maar liefst 10Hz tot 30kHz, jawadde. Aangezien hier met een speciaal ontworpen preset voor de speaker gewerkt wordt, wordt er ook het maximum rendement uitgehaald.

BUDGET & BESLUIT Hier zijn ze dan, de lang verwachte prijzen. De L'Acoustics 12XT kost u 1860 euro, de LA4-versterker met processor gaat de deur uit voor niet minder dan 5250 euro. Dit alles zijn bruto adviesprijzen, exclusief btw. Ben je net een PA-firma begonnen en wil je investeren in deftig materiaal of (misschien nog beter) heb je net de lotto gewonnen en wil je graag een speciale salontafel, dan raad ik deze L- Acoustics speakers en versterker graag aan.