gepubliceerd in
Native Instruments Reaktor 5Recording & Producing 28-06-2007
De slimme jongens van Native Instruments hebben weer toegeslagen. Ditmaal komen ze voor de dag met een magistraal vervolg op een van de pijlers waarop hun hele bestaan werd gebouwd: het Reaktor laboratorium, intussen in versie 5. Deze nieuwe versie is veel meer dan een evolutie. Noem het eerder een herziening met verschillende verbeteringen terwijl het originele concept gerespecteerd werd. Die beschrijving mag dan al verdacht veel op een marketing slogan lijken, het is een prestatie dat ze erin zijn geslaagd te vernieuwen zonder het origineel onrecht aan te doen. Dat heeft twee voordelen: wie reeds gebruiker was krijgt hier heel wat aantrekkelijke mogelijkheden voorgeschoteld, want we mogen niet vergeten dat de markt van klanklaboratoria de laatste jaren nogal overspoeld werd. Ik kan je alvast vertellen dat NI met dit programma een aantal sterke troeven in handen heeft.
De opkomst van krachtige processoren in de computers veranderde de spelregels radicaal. Zo is het mogelijk geworden virtuele modules te ontwikkelen en de gebruiker er naar believen mee te laten combineren.
Reaktor is een superkrachtig modulair systeem waarmee je elementen van klankproductie, effecten, sequencers en veel meer kan combineren. Maar het echte geniale zit hem in de gebruikersgradatie van deze engine: of je stelt je ermee tevreden om de meegeleverde en door NI samengestelde modules te gebruiken, of je steekt de handen uit de mouwen en je programmeert gewoon volgens je eigen verbeelding door van een blank canvas te starten, een paar liter koffie te drinken en je te wapenen met een stevige basiskennis aan klanksynthese en programmatielogica.
We installeren de software, uiteraard zonder te vergeten de audio en midi instellingen te definiëren, wat er eigenlijk op neerkomt dat je het programma de weg naar je interfaces toont. Nu we hier toch zijn, vergeet niet dat je dit programma in een autonome mode of als plug-in in een host work station kan gebruiken (Cubase, Logic, Protools....). Ik begin met de autonome mode, de rest zien we daarna.
We openen het programma en we worden direct geconfronteerd met dat fameuze klassieke "Open" menu. Ok, maar wat moeten we openen? Een snelle blik op de harde schijf laat je een "Library" ontdekken die alle klanken bevat waarmee deze software wordt geleverd. Hier bevinden zich dus die sounds. Volg je nog? Je krijgt dus een map voor je neus waarin je ensembles, instrumenten en elementen uit de audio engine "Core" en andere macro's kan vinden. De volledige map bestaat uit drie verschillende onderdelen: "Classic" dat eigenlijk de belangrijkste combinaties uit Reaktor 4 herneemt, "New Additions", dat de nieuwe functies van versie 5 gebruikt en een "Tutorial" map met de didactische software die in de handleiding uitvoerig beschreven staat. De map "Ensemble" bevat een massa speeltjes met de voor zichzelf sprekende namen "Groove Box", "Synthesizer", "Effects"... Eenmaal een instrument geopend bevind je je voor een multi-venster interface met onder andere het "Panel" ofwel het controlescherm van je instrument, de "Browser" waarmee je in je harde schijf kan navigeren, een "Sample Player" waarmee je audiofiles aan je effecten kan toevoegen en een "Recorder" venster waarmee je de vruchten van je geëxperimenteer kan opnemen. Vooral dat laatste kan ik ten zeerste appreciëren want het potentieel aan creativiteit is ENORM. Ik ben er dikwijls toe gedwongen een eigen klankkleur te geven aan een sound in een intro, een break of een refrein... je weet wel, om net dat ietsje meer diepte te creëeren. Ik verbaas me er steeds meer over dat ik die klank moet opnemen en ermee in een ander, extern bewerkingsprogramma moet zitten prutsen. En net hier toont Reaktor zich erg krachtig. Natuurlijk moet je heel erg voorzichtig zijn want de grens van de muzikaliteit wordt makkelijk overschreden, en voor je het weet zit je te werken met verwrongen en ontwrichte klanken die we maar al te vaak in de animatiefilms uit de voorbije eeuw moesten aanhoren. NI is absoluut niet verantwoordelijk voor deze mogelijke afwijking. Jij hebt de tool in handen, het is dan ook aan jou om er deftig mee om te springen en je goede smaak te gebruiken.
Nog zo'n inspiratiebron zijn al die sequencers en andere drummachines... een klepper van formaat!!! Ze in detail beschrijven zou de rest van mijn leven innemen, ik moedig je dan ook ten stelligste aan ze allemaal te openen en ze geduldig te ontdekken, want die ensembles zijn onze aandacht waard en bestrijken alle tendenzen in de elektronische muziek van de afgelopen 30 jaar. Eigenlijk zal je in je computer de tegenhangers vinden van alle grote machines (klanken à la Juno, à la MS20...). Vind je op de CD nog niet echt wat je zoekt, dan heb je nog steeds toegang tot een gigantische library die jarenlang werd samengesteld door de verschillende gebruikers van Reaktor 3 en 4. Indien jouw concept zich eerder binnen de concrete en/of industriële muziek bevindt, zoek niet verder: complete vervoering en plezier gegarandeerd!
Bij gebruik binnen een audio of MIDI software, gaat NI nog een stap verder. Want je kan niet alleen instrumenten en ensembles aan het instrumentengedeelte van je software toevoegen, maar met het FX gedeelte kan je ook alle bewerkingsfuncties als inserts of aux returns aan je virtuele mengtafel toevoegen. En ook hier is het plezier enorm... de weg der creativiteit ligt helemaal voor je open. De presets zijn van kwaliteit, maar daarnaast staat de poort voor het ontwerpen van je eigen effecten wagenwijd open. Goed, het is inderdaad een niet te onderschatten expeditie, maar nogmaals, gewapend met een open geest en vergezeld van de meer dan uitstekende handleidingen lijkt de operatie me niet onmogelijk.
←→CONCEPT
Wanneer je met klanksynthese werkt is het altijd uitermate belangrijk om over een krachtige productiemotor te beschikken. Het beoogde kliënteel bepaalt de mate waarin verschillende creatieve tools gepersonaliseerd kunnen orden. Ofwel bepaalt de ontwikkelaar zelf de rangschikking en het aantal modules, ofwel bedenkt hij een flexibel systeem dat bestaat uit verschillende soorten modules om uiteindelijk te eindigen bij het concept van de modulaire synthesizer die eind de jaren 70 ten tonele verscheen. De kwaliteit van dit soort open systeem had dan weer de fout om relatief duur uit te vallen. Het echte genie, Bob Moog, slaagde er uiteindelijk in een gesloten systeem te ontwerpen met alle modules in een keurige volgorde, in één enkel kastje, en kwam tot het concept van de MiniMoog, maar dat is een ander verhaal.
De opkomst van krachtige processoren in de computers veranderde de spelregels radicaal. Zo is het mogelijk geworden virtuele modules te ontwikkelen en de gebruiker er naar believen mee te laten combineren.
Reaktor is een superkrachtig modulair systeem waarmee je elementen van klankproductie, effecten, sequencers en veel meer kan combineren. Maar het echte geniale zit hem in de gebruikersgradatie van deze engine: of je stelt je ermee tevreden om de meegeleverde en door NI samengestelde modules te gebruiken, of je steekt de handen uit de mouwen en je programmeert gewoon volgens je eigen verbeelding door van een blank canvas te starten, een paar liter koffie te drinken en je te wapenen met een stevige basiskennis aan klanksynthese en programmatielogica.
MOGELIJKHEDEN
Reaktor wordt geleverd in een mooie doos met flap waarop de belangrijkste mogelijkheden van het programma worden beschreven. Buiten het programma zelf bestaat het geheel uit drie lijvige handleidingen in de Shakesperiaanse taal en dat onontbeerlijke stukje karton waarop je het serienummer vindt dat nodig is voor de installatie. Deze software werkt onder OS X en Windows en werkt in een autonome mode, of onder de vorm van plug-ins in de traditionele formaten (VST, RTAS, AU, DXI...). We kunnen het maar beter direct zeggen; dit programma richt zich tot synth freaks en alle audio-creatievelingen van alle slag. Simulatie van klassieke instrumenten is hier absoluut niet aan de orde van de dag... want eenmaal gelanceerd neemt dit programma je mee naar het speelveld van Kraftwerk, Depeche Mode, Chemical Brothers, NIN en andere goeroes der klankcreatoren. Een van de belangrijkste stappen bij het gebruiken van deze software is het begrijpen van de door de bedenkers gebruikte terminologie. Een instrument is bijvoorbeeld een sampler, een synthesizer, die een creatieve motor van elk mogelijk type kan zijn (additief, substractief, fm...), een sequencer met of zonder effect. Een geheel bestaat uit één van deze elementen of een combinatie van meerdere. De modules zijn elementen waarmee je instrumenten kan creëeren. De belangrijkste creatieve motor van deze modules is de Reaktor Core technologie, meteen dé nieuwigheid aan deze vijfde versie. En die is ergens ook de eerste bouwsteen waarmee je alle soorten modules kan combineren. Er werd een volledige handleiding aan gewijd, maar nogmaals, geen paniek, want de programmatie van deze tool is enkel bedoeld voor gebruikers die er echt op gebrand zijn er zich volledig in te verdiepen. En voor wie snel vooruit wil heeft NI de zogenaamde "macro's" voorzien, kleine voorgeprogrammeerde modules waarmee je snel eigen instrumenten kan bouwen. De laatste benaming die we moeten beheersen is het concept van de snapshots, die eigenlijk de regelingspresets zijn van elk instrument of ensemble.
We installeren de software, uiteraard zonder te vergeten de audio en midi instellingen te definiëren, wat er eigenlijk op neerkomt dat je het programma de weg naar je interfaces toont. Nu we hier toch zijn, vergeet niet dat je dit programma in een autonome mode of als plug-in in een host work station kan gebruiken (Cubase, Logic, Protools....). Ik begin met de autonome mode, de rest zien we daarna.
We openen het programma en we worden direct geconfronteerd met dat fameuze klassieke "Open" menu. Ok, maar wat moeten we openen? Een snelle blik op de harde schijf laat je een "Library" ontdekken die alle klanken bevat waarmee deze software wordt geleverd. Hier bevinden zich dus die sounds. Volg je nog? Je krijgt dus een map voor je neus waarin je ensembles, instrumenten en elementen uit de audio engine "Core" en andere macro's kan vinden. De volledige map bestaat uit drie verschillende onderdelen: "Classic" dat eigenlijk de belangrijkste combinaties uit Reaktor 4 herneemt, "New Additions", dat de nieuwe functies van versie 5 gebruikt en een "Tutorial" map met de didactische software die in de handleiding uitvoerig beschreven staat. De map "Ensemble" bevat een massa speeltjes met de voor zichzelf sprekende namen "Groove Box", "Synthesizer", "Effects"... Eenmaal een instrument geopend bevind je je voor een multi-venster interface met onder andere het "Panel" ofwel het controlescherm van je instrument, de "Browser" waarmee je in je harde schijf kan navigeren, een "Sample Player" waarmee je audiofiles aan je effecten kan toevoegen en een "Recorder" venster waarmee je de vruchten van je geëxperimenteer kan opnemen. Vooral dat laatste kan ik ten zeerste appreciëren want het potentieel aan creativiteit is ENORM. Ik ben er dikwijls toe gedwongen een eigen klankkleur te geven aan een sound in een intro, een break of een refrein... je weet wel, om net dat ietsje meer diepte te creëeren. Ik verbaas me er steeds meer over dat ik die klank moet opnemen en ermee in een ander, extern bewerkingsprogramma moet zitten prutsen. En net hier toont Reaktor zich erg krachtig. Natuurlijk moet je heel erg voorzichtig zijn want de grens van de muzikaliteit wordt makkelijk overschreden, en voor je het weet zit je te werken met verwrongen en ontwrichte klanken die we maar al te vaak in de animatiefilms uit de voorbije eeuw moesten aanhoren. NI is absoluut niet verantwoordelijk voor deze mogelijke afwijking. Jij hebt de tool in handen, het is dan ook aan jou om er deftig mee om te springen en je goede smaak te gebruiken.
Nog zo'n inspiratiebron zijn al die sequencers en andere drummachines... een klepper van formaat!!! Ze in detail beschrijven zou de rest van mijn leven innemen, ik moedig je dan ook ten stelligste aan ze allemaal te openen en ze geduldig te ontdekken, want die ensembles zijn onze aandacht waard en bestrijken alle tendenzen in de elektronische muziek van de afgelopen 30 jaar. Eigenlijk zal je in je computer de tegenhangers vinden van alle grote machines (klanken à la Juno, à la MS20...). Vind je op de CD nog niet echt wat je zoekt, dan heb je nog steeds toegang tot een gigantische library die jarenlang werd samengesteld door de verschillende gebruikers van Reaktor 3 en 4. Indien jouw concept zich eerder binnen de concrete en/of industriële muziek bevindt, zoek niet verder: complete vervoering en plezier gegarandeerd!
Bij gebruik binnen een audio of MIDI software, gaat NI nog een stap verder. Want je kan niet alleen instrumenten en ensembles aan het instrumentengedeelte van je software toevoegen, maar met het FX gedeelte kan je ook alle bewerkingsfuncties als inserts of aux returns aan je virtuele mengtafel toevoegen. En ook hier is het plezier enorm... de weg der creativiteit ligt helemaal voor je open. De presets zijn van kwaliteit, maar daarnaast staat de poort voor het ontwerpen van je eigen effecten wagenwijd open. Goed, het is inderdaad een niet te onderschatten expeditie, maar nogmaals, gewapend met een open geest en vergezeld van de meer dan uitstekende handleidingen lijkt de operatie me niet onmogelijk.
ERGONOMIE
Hier loopt het pas helemaal uit de hand... Wie eraan begint mag ervan uitgaan zijn geduld op de proef te stellen. Want al zijn bepaalde instrumenten evident (de meest simpele, de synths) er zitten er ook compleet waanzinnige tussen... en het vraagt wat ademruimte om toch maar een klank uit al deze combinaties te halen. Maar goed, aan de ene kant richt het programma zich tot een bepaalde categorie van gebruikers en aan de andere kant is deze software zo krachtig en is de architectuur zo open dat de investering uitvoerig zal gecompenseerd worden met de uren plezier die het je zal bezorgen. Een ander aspect is het visuele... die doet eerder wat denken aan een Russische tank uit WOII terwijl NI in zijn vorige versies toch aantrekkelijker kleuren gebruikte. En ook hier brengt die open architectuur weer redding.... Niets houdt je tegen de layout naar eigen smaak in te stellen.
KLANKKWALITEIT
De klank is zonder meer onder te brengen in de klasse van karaktervolle instrumenten en effecten. Zelfs in de subtielste regelingen heeft dit programma een soort hardheid die me niet echt kan storen. De klanken van de slagwerk synths klinken zeer hard en aggressief, maar ze bieden ook het voordeel dat je uitstekend de klankkleuren kan scheiden. Een grondige bewerking van de combinatie van de verschillende elementen kan deze klanksignatuur toch enigszins afvlakken, maar een bepaalde kleur blijft aanwezig. Belangrijke waarschuwing: een hele reeks van de combinaties kunnen maar beter niet in handen van beginnelingen vallen, want die zullen zeker niet alleen onherroepelijke schade aan hun luidsprekers aanbrengen, maar ook aan hun oren. Neem het van mij aan: wil je met Reaktor in zee gaan, begin dan op een laag niveau. De kracht van deze machine is overal in hele klankenspectrum duidelijk aanwezig.
CONCLUSIE
Een enorm krachtige tool, oneindige mogelijkheden, een programmatiekwaliteit en een stabiliteit die als voorbeeld kunnen dienen. Heb je geen inspiratie meer of zoek je een uniek klankenpalet waarmee je je in de productie van elektronische muziek kan gooien, download dan die Reaktor demo van de NI website. Je krijgt 30 dagen om tot over je oren verliefd te worden op één van de beste creatieve programma's aller tijden. Of moet ik er een tekeningetje bijmaken? KOPEN!!!! En als je nu nog twijfelt, ga dan eens een kijkje nemen bij de users library van hun site...
sitemap
