gepubliceerd in
APHEX 230Recording & Producing 28-06-2007
Maak je het jezelf graag ook zo makkelijk mogelijk? In plaats van tijd te verspillen met aansluiten van een preamp op een compressor, een compressor op een equalizer, een equalizer op een A/D convertor, alle kabels bijeen te rapen, op de achterkant van elk apparaat proberen uit te zoeken wat de in- en de uitgangen zijn en in de studio rond te hossen, is het soms makkelijker om gewoon een "super channel" te gebruiken. En daarmee bedoelen we: één enkel apparaat dat het signaal van begin tot einde bewerkt. Elk merk, of toch bijna, heeft wel zijn "channel strip" op de markt, en die hebben uiteraard elk hun voor- en tegenstanders. Het model dat ik vandaag mag testen is alleen al door zijn merknaam onze aandacht waard. Aphex is tegenwoordig een naam als een klok in de audio wereld, en niet zonder reden. Ben je er klaar voor?
Na dit kleine zijspoor richting blondines zijn we bij het digitale gedeelte aangekomen (ah ja, hebben blondines dan een digitaal gedeelte???). Maar neen, ik heb het over de Aphex 230! Tot hier toe waren we analoog bezig, maar wanneer men een digitale recorder of mengtafel wil gebruiken, zal men het signaal moeten omschakelen met de ingebouwde A/D convertor. Die zal het signaal in S/PDIF of in RCA kunnen uitsturen, of in AES/EBU in XLR. Er werd zelfs een optische uitgang voorzien, al is het een beetje jammer dat die enkel in S/PDIF kan uitsturen, en niet in Adat. Met twee schakelaars kan je een sampling rate tussen 44,1 en 96 kHz bepalen. Uiteindelijk zijn we bij een Wordclock in- en uitgang aangekomen, met de mogelijkheid om een externe bron te kiezen. We eindigen met een ingang voor een elektrische IEC aansluiting. Deze beschrijving lijkt wellicht erg lang, maar dan moet je wel even de bedenking maken dat dit toestel ook heel wat regelingen en mogelijkheden te bieden heeft!
←→VOORSTELLING
De "Master Voice Channel" is zoals zijn naam aangeeft bedoeld om de stem te bewerken, en dat kan gesproken of gezongen zijn. In deze "Super Vocal Channel" werden een preamp, een compressor, een gate en een eq gedeelte opgenomen met daarin de beroemde "Aural Exciter" die het merk over de hele wereld bekend maakte. Meer nog, de 230 heeft ook een A/D convertor met een sampling rate van 96 kHz aan boord. Het toestel kan dus zowel een analoog als digitaal signaal uitsturen. Deze Master Voice Channel kan dienst doen in de studio, in live situaties of voor broadcasting. Aphex heeft in dit toestel verschillende van zijn uitvindingen samengebracht.
BESCHRIJVING
Toen ik het apparaat uit de verpakking haalde werd ik aangenaam verrast door het gewicht en de robuuste indruk. De 230 heeft een hoogte van één rack unit en een gewicht van 2,7 kilogram. Het grijze front herkennen we van de andere Aphex modellen. Met zijn meer dan twintig switches en draaiknoppen is het front goed gevuld, en toch is het allemaal overzichtelijk gebleven. Waar zullen we beginnen? Misschien het toestel aanzetten? De powerknop wordt gevolgd door een gainregelaar van 20 tot 65 dB, waarnaast we de switch voor de high-pass filter vinden die op 70 Hz werd vastgelegd. Vervolgens komen de fantoomvoeding en een pad van 20 dB. Een clip LED werd uiteraard ook voorzien. Eveneens aanwezig zijn een phase invertor en een phase rotator, maar daar hebben we het later nog over. Nog wat verder zien we een on/of switch voor de compressor, die dus aan- of uitgeschakeld kan worden. Op het hele toestel werd slechts één LED-meter geplaatst die uit tien segmenten bestaat. Door middel van een switch kan je tussen zijn twee functies schakelen: weergave van het ingangsniveau of de gain reduction. De "Easyrider" compressor (zoals de gereputeerde modellen van Aphex) wordt door middel van één "release" potmeter bediend. We zijn bij het "gate" gedeelte aangebeland, waarvan de treshold en de diepte kunnen ingesteld worden. Het is ook hier dat we de "Logic Assisted Gate" aantreffen, die we kennen van op de noise gate's van Aphex. Een rode LED geeft aan dat de poort gesloten is. Neen, dat is nog niet alles, we zijn pas in de helft... het is waanzinnig wat Aphex allemaal in deze ene rack unit heeft weten te proppen. Ook een de-esser werd voorzien (die dus slissende klanken wegfiltert). Eronder werd een LED geplaatst (ditmaal een gele) die aangeeft dat de de-esser tussenkomt, en met één enkele knop stel je de treshold in. En dan zijn we bij een hele brok aangekomen: het equalizer-gedeelte. De aanpak is hier absoluut origineel: de middenfrequenties worden door een klassieke volledig parametrische equalizer bewerkt (frequentie van 240 Hz tot 45000 Hz) die kan verzwakken of versterken op bandbreedte naar keuze. Voor het laag daarentegen gebruikte Aphex een "Big Bottom", die zeker gekend is bij onder andere gebruikers van de Aural Exciter. Ook voor de hoge frequenties werd een Aural Exciter voorzien. In de twee gevallen (laag of hoog) kan men de frequentie kiezen: van 80 tot 300 Hz en van 600 Hz tot 6 kHz en de intensiteit kan gedoseerd worden. De fans zullen dit weten te appreciëren, de anderen zullen makkelijk overtuigd raken. De complete eq-sectie kan uiteraard met een on/off switch aan- of uitgeschakeld worden. Dan blijft er nog de laatste potmeter over die het uitgangsniveau regelt. Laat ons nu naar de achterkant kijken, maar wacht eens even, wat zie ik daar? Door de verluchtingsgril op de bovenkant van het apparaat is zowaar een lamp te zien! Voor de preamp van deze Master Voice Channel gebruikte Aphex zijn know-how die beter gekend is onder de naam RPA (Reflected Plate Amplifier), en die we trouwens al op het model 207 tegenkwamen. Aphex-adepten kennen de RPA al sinds de Tubessence serie. Ik heb zelf een 207 in mijn studio staan die nog regelmatig gebruikt wordt. Doelstelling bij het ontwikkelen van deze preamp was om over de warme lampenklank te kunnen beschikken zonder last te hebben van de typische nadelen (onbetrouwbaarheid, de klank die verandert gedurende de levensloop van de lampen). Ok, laat ons nu toch maar naar de achterkant van het toestel kijken. En weer kunnen we allerminst ontgoocheld zijn: een microfooningang in XLR, gevolgd door twee jack aansluitingen voor een send en een return, met insertmogelijkheid. De ongebalanceerde jack in -10 dBV en de gebalanceerde XLR in + 4 dBu zijn bedoeld voor de output. Vervolgens zien we we een "cough switch", ofwel "hoest-schakelaar". Je kan hier dus een switch invoegen (bvb. een footswitch, een handheld schakelaar,...) waarmee de gebruiker het signaal onmiddellijk kan onderbreken wanneer hij of zij bijvoorbeeld moet hoesten... Of spreken zonder gehoord te willen worden. Stel je voor dat een spreker zich tot zijn assistent wendt en zegt "Heb je dat mooie blondje daar op de derde rij gezien?"... dat horen we liever niet door de PA komen, nietwaar? Lang leve de "cough switch"!
Na dit kleine zijspoor richting blondines zijn we bij het digitale gedeelte aangekomen (ah ja, hebben blondines dan een digitaal gedeelte???). Maar neen, ik heb het over de Aphex 230! Tot hier toe waren we analoog bezig, maar wanneer men een digitale recorder of mengtafel wil gebruiken, zal men het signaal moeten omschakelen met de ingebouwde A/D convertor. Die zal het signaal in S/PDIF of in RCA kunnen uitsturen, of in AES/EBU in XLR. Er werd zelfs een optische uitgang voorzien, al is het een beetje jammer dat die enkel in S/PDIF kan uitsturen, en niet in Adat. Met twee schakelaars kan je een sampling rate tussen 44,1 en 96 kHz bepalen. Uiteindelijk zijn we bij een Wordclock in- en uitgang aangekomen, met de mogelijkheid om een externe bron te kiezen. We eindigen met een ingang voor een elektrische IEC aansluiting. Deze beschrijving lijkt wellicht erg lang, maar dan moet je wel even de bedenking maken dat dit toestel ook heel wat regelingen en mogelijkheden te bieden heeft!
GEBRUIK
Mag ik eerst een woordje plaatsen over de handleiding? Hij is compleet, opmerkelijk rijk geïllustreerd en biedt heel wat technische informatie van algemene aard, wat uiteraard altijd handig is. Voor wie eerder met dit soort materiaal werkte zal het geen problemen geven om de algemene werking van de 230 te vatten. De anderen doen er goed aan de handleiding raadplegen, want er is een schat aan informatie in te vinden. We moeten het zeker nog over de "phase rotator" knop hebben. Die is eenvoudig in gebruik aangezien je hem enkel aan en uit kan zetten. Maar wat is dat nu precies, een phase rotator? Het gebeurt soms dat de harmonischen van een klank niet volledig in fase zijn met de grondnoot. De phase rotator heeft als doel om dit alles op zijn plaats te krijgen. Maar Aphex heeft daarenboven ontdekt dat een fijne afstemming van een filter van vierde orde (de technische details bespaar ik je liever) niet enkel als gevolg heeft dat de balans verbetert, maar dat die daarenboven ook de klank helderder maakt. En of dat werkt? Ja, maar niet met elke stem. Je kan best even proberen of het de moeite loont voor het spoor waarop je aan het werken bent. Het eq gedeelte bestaat uit één enkele volledig parametrische equalizer die een frequentiegebied van 240 Hz tot 4500 Hz bestrijkt. Voor het hoog en het laag opteerde Aphex ervoor een Big Bottom en een Aural Exciter te gebruiken. Dat is dus helemaal anders dan de gewoonlijke drie semi- of volparametrische frequenties.
KLANK
Kort nadat ik de Aphex 230 in handen kreeg ben ik met mijn test begonnen. Om helemaal exact te zijn, dat was al de volgende dag tijdens een concert. Ik kon op een goede professionele mengtafel werken. Toegegeven, ik vroeg me wel af wat de relevantie was om een channel strip op een tafel van dergelijke kwaliteit te gebruiken. Maar goed, het was het proberen waard. Zo gezegd, zo gedaan.. Al heel snel kreeg ik een geloofwaardige en goed verstaanbare klank, wat uiteraard essentieel is bij een concert! De zanger speelde ook piano en liet constant de afstand tussen zijn mond en de microfoon wisselen, maar daar had de 230 geen problemen mee want de compressor werkte perfect. Al comprimeerde hij zwaar (de ratio is vastgelegd op 4:1, heeft een medium hard-knee instelling, en daarenboven ligt de treshold vast), toch bleef het helder. De de-esser kwam me goed uit want, toeval of een bijwerking van de Aural Exciter, ik hoorde een beetje teveel "s" naar mijn smaak. Voordeel hier is dat je de de-esser progressief kan laten tussenkomen: voldoende om hinderende elementen weg te filteren terwijl een heldere en gedefinieerde klank behouden blijft. De phase rotator veranderde niets aan mijn klank en dus liet ik die uit staan. De tweede test voerde ik uit in mijn studio. Meestal gebruik ik een super "channel strip" die zijn reputatie niet meer hoeft waar te maken en die twee en een half keer zoveel kost als de Aphex. Vergelijken heeft geen zin, maar het is altijd interessant een nieuw apparaat met gevestigde waarden te meten. Het eerste wat me opvalt is wat ruis; niet dramatisch, maar je hoort het wel. Uiteraard zal die door de muziek gemaskeerd worden. De gate is erg praktisch en werkt onhoorbaar, maar zeer progressief. Uiteraard werd die geoptimaliseerd voor de stem en je kan er de eerder vermelde ruis mee wegfilteren. Voor het hardere werk deed het apparaat het erg goed en dus heb ik het voor de hele sessie gebruikt. Voor ballads was ik minder overtuigd ten opzichte van mijn grote machine, maar het was toch mooi vast te stellen dat de Aphex allesbehalve slecht klonk, integendeel zelfs. De stem was goed present, netjes en nauwkeurig, met een verbazende warmte en presence. Hier kon de "phase rotator" dus wel verbetering brengen. Mij kwam het eerder over alsof het echt afhing van het timbre van de stem. Ik weet dat dit kanaal boven alles voor de stem bedoeld is, maar wou toch ook even iets anders proberen. Ik bezit al jaren een Aphex Tubessence 107 waar ik heel graag mee werk en die regelmatig van pas komt. Onder andere voor toms maak ik er graag gebuik van omdat die zo mooi de overgangen weergeeft, en ik hou ook wel van z'n klankkleur. De preamp in de 230 lijkt me technisch gelijkaardig, als het al niet hetzelfde is. Op naar de toms! De Aural Exciter doet het hier uitstekend, de compressor ook. De klank is aangenaam naar wens, en ik kan dus bevestigen dat dit kanaal ook voor andere doeleinden dan de stem kan gebruikt worden. Het kan een interessante kleur geven aan instrumenten zoals slagwerk of akoestische gitaar, wat ik trouwens ook uitgeprobeerd heb. De digitale uitgang kan ervoor zorgen dat een interne A/D geluidskaart overbodig wordt, wat dus enkel de klankkwaliteit ten goede kan komen. Opmerkingen? Niet echt, eerder aanmerkingen. De gate kan enkel volledig in bypass gezet worden, en wanneer de volledig parametrische eq zijn taak correct uitvoert kunnen de Big Bottom en de Aural Exciter enkel boosten en niet cutten... en dat kan een beperking zijn. Meer nog, in het laag van het spectrum, net voor de high pass filter, vertoont (en je hoort het ook) zich een kleine piek rond de 120 Hz (tussen 110 en 250 Hz). Daarmee krijg je dus een degelijk onderbouwd laag... maar dat zal niet iedereen zo goed uitkomen. Ik had bijvoorbeeld graag die piek kunnen omzeilen of eventueel een high pass filter met frequentiekeuze gezien. Maar goed, laten we het feest niet vergallen: deze Aphex 230 is absoluut een goeie machine. Zeker wanneer we z'n prijs te weten komen.
BUDGET
We zijn aangekomen bij een moeilijk hoofdstuk... dat altijd weer problemen met zich meebrengt in de stijl van "Hoe dat, we kunnen niet meer op vakantie? En ook nog eens al mijn afspraken bij de schoonheidsspecialiste en de kapster afzeggen? Neem je mij voor een dom blondje of wat, gij stukske... (en hier laten we even de cough switch tussenkomen!). Gelukkig zal het in het geval van de 230 allemaal wel meevallen, want dit mooie speeltje is het jouwe voor de som van 855 excl. BTW. Wanneer je de globale kwaliteit van deze machine bekijkt kan je dit dus zeker niet duur noemen. De Aphex 230 is niet enkel een kwaliteitsproduct, maar ook nog eens betaalbaar.
CONCLUSIE
Een complete en originele super channel, professionele klankkwaliteit en een feilloze ergonomie, het geheel voorzien van een prestigieus etiket én een toegankelijke prijs. Moeilijk na te doen, niet? Ben je op dit moment niet echt tevreden over je stemopnames, dan kan ik je slechts één advies geven: probeer deze Aphex en laat me weten wat je ervan vindt!
sitemap
