aanmelden
YAMAHA CP4
Keyboard Instruments 30-01-2015
door:

STAGE PIANO

 


Voor de trouwe lezers van Meet Music Magazine, de conclusie van de review van de Yamaha CP40 vormt een goede samenvatting van het nu volgende artikel. Ik had toen al vermeld dat de CP40 een oudere broer heeft die zeer interessante kenmerken in huis heeft. En het goede nieuws is: vandaag heb ik dat grotere broertje voor mij staan!

 

 



BOUW

Net zoals bij de CP40 heeft deze CP4 een zeer traditioneel design, zeer klassiek. Yamaha wou duidelijk een tijdloze look creëren in plaats van zomaar alle modetrends te volgen. Geen kleuren te bekennen. Alles is zwart en het bovenpaneel is afgewerkt met kunstleer. Het wordt gescheiden van het klavier door een dunne aluminium lat die er alleen maar uit decoratieve overwegingen zit. Ze zorgt er echter wel voor dat het geheel er heel stevig uitziet. We komen heel wat meer knoppen tegen dan op de CP40. En dat staat ongetwijfeld voor heel wat meer mogelijkheden. De wieltjes voor modulatie en pitch zitten op het bovenpaneel en niet naast het klavier om de afmetingen binnen de perken te houden.
Rond de volumeknop zitten niet twee, maar drie selectieknoppen en bijhorende schuiven: split, layer en main (solo). Als we even met de CP40 vergelijken, zien we hier al meteen een extra mogelijkheid: gelijktijdig gebruik maken van split en layer. De rest van het dashboard lijkt als twee druppels water op dat van de CP40. Ten eerste zijn er de functies opnemen/afspelen en die van transponeren, editing, etc. Tot slot zien we hetzelfde scherm als op de CP40 (blauw, backlit, twee keer 40 karakters). Aan de rechterkant zit de rotary encoder met daarrond navigatiepijlen en niet twaalf, maar liefst zestien selectieknoppen voor klanken. Of liever: klankenfamilies. Daaronder vinden we niet minder dan drie families piano’s en drie van elektrische piano’s. De toon is gezet!
Om dit overzicht af te sluiten: de uitgang heeft een vijfbands-EQ (twee meer dan op de CP40). Bovendien heeft deze CP4 exact dezelfde afmetingen: 133 x 35 x 16 cm. Hij weegt slechts één kilogram meer: 17,5 kilogram. Dat is zeer licht! Vooral als je weet dat deze CP4 een klavier heeft met houten toetsen, en de CP40 niet. Als bonus zijn de witte toetsen voorzien van imitatie-ivoor. Knap! Deze Natural Wood Graded Hammer (of NWGH) is echt een groot succes. Nu we het er toch over hebben, zou ik graag even dieper ingaan op wat “graded” precies wil zeggen. De bastoetsen voelen letterlijk zwaarder aan dan de hoge toetsen. Waarom? Gewoon om te simuleren hoe een echte piano aanvoelt. Het is eigenlijk vrij eenvoudig: de hamers slaan altijd op de snaren, niet vanop dezelfde afstand van de brug, maar op een afstand evenredig met de lengte van de snaar. Bijvoorbeeld: op mijn babyvleugel varieert die afstand van ongeveer 20 cm in de lage toten tot ongeveer 3 cm in de hoge tonen. Daarom is de hefboom die de hamer bedient helemaal anders. En daardoor het gewicht dus ook. Is dat hier merkbaar? Absoluut! Als je het wil testen, kruis je handen eens en speel eens met je linkerhand op de hoge tonen en met je rechterhand op de lage. De ene kant voelt plots enorm zwaar aan, terwijl de andere kant abnormaal licht lijkt.
Dit gezegd zijnde, laten we eens kijken naar de aansluitingen op de achterkant. Het is leuk om zien dat de voeding is ingebouwd in de piano. Geen losse adapters, maar wel een standaard IEC-aansluiting. Dat is het eerste goede nieuws. Waar we ook blij mee zijn, is de aanwezigheid van twee XLR-aansluitingen, elk vergezeld van jacks. Dat is zeer “pro”! We moeten niet met DI-boxen werken. De stereo hoofdtelefoonuitgang is met een gewone jack. De AUX-ingang is dan weer met mini-jack. Een keuze waar we het dadelijk over zullen hebben. Voor de rest zijn er, zoals op de CP40, twee MIDI-aansluitingen (geen “Thru” echter) en niet drie, maar vier aansluitingen voor pedalen: “switch”, sustain” en “assignable” en ook twee voor controlerpedalen. Verder zien we nog twee USB-poorten, een “to host” en een “to device”.


MOGELIJKHEDEN

Je moet tevreden zijn met 433 “voices”, te combineren in 128 “performances” en 128- stemmige polyfonie. Net zoals op de CP40 beschikken we hier over reverb en chorus (op de master) en individuele effecten. Zo zijn er 62 soorten (226 presets) en een algemene compressor en vijfbands-EQ. Geloof me, vijfbands is veel!
Het USB-opnamesysteem is identiek aan dat van de CP40. Maar we zien hier wel een metronoom, en geen sequencer. Dat is volgens mij een schande. OK, de USB-mogelijkheid is er, dat compenseert het enigszins. De CP4 heeft meer mogelijkheden dan de CP40, waaronder de mogelijkheid om tegelijkertijd de layermodus en de splitmodus te gebruiken. Dat verrijkt het reeds overvloedige klankenpallet gevoelig. Ik heb zelfs gemerkt dat sommige programma’s twee tonen tegelijkertijd combineren (strijkers en fluit, bijvoorbeeld) of dubbele klavecimbel (waarbij de koppeling van twee klavieren wordt gereproduceerd, een mogelijkheid die effectief bestaat op het oorspronkelijke instrument). Kortom, een rijkdom aan geluid!
Met twee wieltjes kan de CP4 ook perfect dienst doen als masterkeyboard met vier MIDI-zones. De parameters zijn allemaal afzonderlijk in te stellen: MIDI-kanaal, transponeren, programmawijzigingen, volume, enzovoort. Er is geen aftertouch, maar zoals ik dat bij de CP40 ook al aanhaalde, is dat vrij gangbaar bij dit type “zwaar” keyboard. Het is geen keyboard om de “keytar-held” mee uit te hangen.

 


RESPONS EN SOUNDS

Het verschil met de CP40: een paar presets meer en er zijn twee pianofamilies meer. Daarnaast is er CFX en S6. Laten we beginnen met te zeggen dat we volgens mijn mening meer dan genoeg krijgen. Het zijn absoluut mooie klanken, vol karakter en ze klinken écht. Voeg daarbij een klavier met houten toetsen en je begrijpt waarom een pianist van het kaliber Chuck Leavell deze piano gebruikt bij de Stones.
Voor de rest kan ik teruggrijpen naar wat ik schreef over de CP40. Ik ga mezelf hier dus even citeren:
“Als we het over de techniek en het geluid hebben, kan ik dit samenvatten door te zeggen dat Yamaha heeft gekozen voor efficiëntie en kwaliteit boven innovatie. Voor akoestische piano’s (zoals de Yamaha CFIIIS) werd de AWM2 (sampling) gekozen, maar zoals we hierboven konden lezen gaan ze ver in hun drang naar perfectie. Het resultaat is dan ook super! Ik heb al de mogelijkheid gehad om op een echte CFIIIS te spelen en ermee op te nemen. Wel, ik kan u verzekeren: dezelfde diepte en helderheid vinden we ook hier terug. We merken op dat sommige presets bewust mono zijn gehouden. En dat is goed, want wanneer het geluid zelf mono is, kan stereo een probleem vormen.
Voor de sounds van de CP80 (ook van Yamaha) is de techniek identiek en het resultaat even succesvol. Voor de simulaties van de Fender Rhodes en de Wurlitzer daarentegen, gebruikt Yamaha een techniek die luistert naar de naam “Spectral Component Modeling”. Ook hier is het resultaat prachtig. Maar, voor de simulatie van de DX7 heeft Yamaha teruggegrepen naar AWM2 en daarover kan ik mijn teleurstelling moeilijk verbergen. Een van de charmes van frequentiemodulatie is net de zeer rijke harmonische evolutie in functie van de snelheid. Hier is deze simpelweg uitgewist door sampling. Dat was het probleem bij de vorige modellen en helaas is daar ondertussen niets aan gedaan. Dit fenomeen is soms ook merkbaar voor ander geluid (bijvoorbeeld gitaar). Maar, begrijp met niet verkeerd: dit is echt maar bij bepaalde geluiden. De CP40 is trouwens niet de enige piano die daar last van heeft. In feite heeft elk toestel dat sampling gebruikt dit probleem. Op dit moment staat de modelingtechnologie echt zo ver dat dit euvel toch makkelijk overwonnen zou moeten kunnen worden. Voor de CP40 vertrouwt Yamaha voorlopig nog op de bewezen technologieën in plaats van zich op onbekend terrein te begeven. Een keuze die we moeten respecteren.


Toch hebben we hier voor een betaalbare prijs een goede piano met een enorm scala aan geluiden. Over geluid gesproken: de CP40 voldoet niet aan de norm van General Midi (GM). De klanken staan in een andere volgorde en in tegenstelling tot GM, dat 16-kanaals is, kan de CP40 maar twee verschillende klanken tegelijk verwerken. Daarentegen beschik je over maar liefst 128 conventionele GM-geluiden, waaronder soms wel erg bijzondere geluiden zoals een helikopter of een shotgun. Niet dat ik daar ooit behoefte aan heb gehad, maar je weet nooit!
Onnodig te zeggen dat alle geluiden, zonder uitzondering, van het niveau zijn dat je van Yamaha kan verwachten en dat alles wat met het klavier te maken heeft, van zeer goede kwaliteit is. Als purist wil ik wel even wijzen op het geluid van de klavecimbel dat reageert op de aanslagsnelheid. Dat is een contradictie, want net daarom is nadien de “pianoforte” uitgevonden. Ik weet het, ik ben een kommaneuker...
Daarentegen wil ik Yamaha dan weer een pluim geven voor de kwaliteit van de percussiegeluiden. Nog een positieve noot: de effecten! Yamaha toont nog maar eens dat ze haar plek in de wereld van de professionele audio weet af te dwingen.
Iets dat ik zeker nog even wil belichten, is de compressor die over de volledige uitgang van de EQ zit. Hij stelt je in staat om een groot dynamisch bereik te hebben. Op het podium tussen de wall of sound van drums, elektrische gitaren en basgitaren, is de compressor het geheime wapen. En als extra bonus hebben we hier te maken met een multi-band compressor. Dit wil zeggen dat de parameters verschillend zijn in de hoge tonen, de mids en de lage tonen. Net zoals een compressor die gebruikt wordt in een masteringstudio. En zoals alles bij de CP40, zijn de standaardinstellingen goed, hoewel alle parameters aanpasbaar zijn en kunnen worden opgeslagen.”


 

 

PRIJS

Je krijgt hem niet voor niets, dat weten we allemaal. Kwaliteit heeft nu eenmaal zijn prijs. Toch is de meerkost niet zo groot als ik eerst gevreesd had. Voor 2.418,80 euro (incl. BTW) haal je de CP4 in huis. Dat is minder dan een kleine piano uit het lage segment, en je krijgt er een instrument uit het topklasse segment voor in de plaats.

 

 

CONCLUSIE

Het was te voorzien. Zelfs voor ik hem zelfs had aangeraakt, alleen al met die karakteristieken en vergeleken met de CP40, zag ik dat de CP4 potten zou breken. En de concurrenten pijn doen, dat zal hij zeker! Yamaha beweert hier de beste stage piano te hebben gemaakt. En ik spreek ze niet tegen, dit is een wonderlijk instrument.