gepubliceerd in
Korg Triton LE
Keyboard Instruments 24-12-2002
Begin dit jaar bracht Korg het nieuwste lid van zijn "Triton-familie" op de markt: de Triton Le. Deze afgeslankte versie van de reeds bestaande Triton modellen is echter niet te onderschatten en verdient, alsnog, de nodige aandacht. De Triton Le bestaat in 61 en 76 toetsen uitvoering en kan worden beschouwd als een budgetvriendelijk alternatief voor zijn grotere broers: de Triton en Triton pro.Zoals we het ondertussen gewoon zijn van Korg hebben we hier te maken met een zilverkleurige uitvoering. Het design geeft een elegante en solide indruk. Met slechts 7,8 kg voor de 61 toetsen, en 9,2 kg voor de 76 toetsen versie is dit misschien wel de meest draagbare synthesizer/workstation uit zijn klasse (een belangrijk aspect voor diegenen die regelmatig op het podium staan, als je het mij vraagt). Een interessant detail is dat ter hoogte van de aansluitingen op het achterste paneel de namen van de connecties op de bovenkant staan aangegeven zodat men ze zonder veel moeite vanuit een spelende situatie kan situeren. Het controlepaneel beschikt naast de gebruikelijke joystick over 4 potentiometers en 2 switches waarvan het gebruik tevens kan worden opgenomen in een externe sequencer. Ook voor de Arpeggiator, de sequencer en de sampling option zijn er toegewezen switches beschikbaar: on/off,start/stop,rec,... 
Zoals gezegd kies je uit een 61 of 76 toetsen synthesizerklavier, steeds met zeer lichte aanslag. Het klavier geeft overigens een zeer broze indruk wanneer het op een pianistieke manier, van extreem zacht tot extreem krachtig bespeeld wordt. Bij het aanslaan van luide noten of akkoorden zakken de toetsen nog iets dieper weg waarbij het andere uiteinde van de toetsen een ietsje naar boven klikt. Ook kun je bij een ingedrukte toets zien dat het uiteinde, dat zich eigenlijk reeds in de synthesizer bevindt, uitgehold is waardoor het klavier nog fragieler lijkt. Dit alles speelt echter minder rol bij het spelen van pads, strings, leadsynth,... De behuizing werd hoofdzakelijk uitgevoerd in een zilverkleurig metaal dat stevig aanvoelt. De bodemplaat daarentegen, waar zich de toegang tot de slots voor de sampling option en de simm modules bevinden, bestaat uit een meer "blikachtig" metaal dat veel minder bestand lijkt tegen eventuele schokken. De zijkanten zijn afgewerkt in zilverkleurig licht plastic en herbergen links de joystick, switch 1 en 2, de smartmedia slot en hoofdtelefoon uitgang. Ook het scherm dat de display moet beschermen is van een iets te soepel soort plastic, waardoor het niet echt stevig lijkt.
Een hoop mogelijkheden in een compacte verpakking dus, maar laat je hierdoor niet afschrikken. Korg komt hier naar buiten met een zeer gebruiksvriendelijke interface. Via het overzichtelijke en ruime LCD scherm navigeer je met behulp van de alpha-dial en de knoppen onder het scherm moeiteloos doorheen de menus en parameters. Nog een groot pluspunt is de "category" knop. Deze laat je toe om zowel in combi als in program mode snel klanken te kiezen door op het display een onderverdeling per klankgroep weer te geven: keyb, organ, bell, string,... De live muzikant (die zich overigens geen breuk hoeft te heffen aan dit instrument) heeft in combi mode de mogelijkheid om tot 8 splits en/of layers te construeren, waardoor de Triton Le perfect inzetbaar is als masterkeyboard. Deze acht kanalen zijn emmers individueel omschakelbaar tussen de interne klankbron en een externe module. Dit is zeer eenvoudig, maar vereist enig geduld van je medemuzikanten in het repetitielokaal, vermits je hiervoor toch wel even de menus moet induiken. De vier potentiometers kun je via een toegewijde schakelaar eenvoudig en snel switchen tussen drie modes. In mode A zijn ze vast toegekend aan parameters zoals cutoff frequency, resonance, enz... In mode B zijn ze vrij toewijsbaar om bijvoorbeeld bepaalde effect parameters in realtime te wijzigen. In mode C zijn ze dan weer uitsluitend beschikbaar voor het bedienen van de arpeggiator. Deze laatste biedt naast vijf voorgeprogrammeerde preset patronen ook 216 user patronen, die je zelf kunt bewerken en waarbij je voor elke noot apart de sterkte en lengte bepaalt. Omdat de arpeggiator-functie ook nog eens polyfoon is laat dit ons dan weer toe om riffs en drumpatronen ("loops") te programmeren. 
De Triton Le lijkt op het eerste zicht nogal dance georiënteerd. Een groot aantal presets gaat ook die richting uit en is wel ergens voorzien van een loop of arpeggiatorpatroon dat geactiveerd wordt door het indrukken van een toets. Laat je hierdoor niet misleiden want daarnaast beschikt de synth over een nog groter arsenaal aan klanken voor elke denkbare muziekstijl. De klankbron is dezelfde als die in de grotere Tritons, namelijk het op PCM gebaseerde "Hi" (Hyper Integrated) synthese systeem. Naast een aantal presets die rechtstreeks werden overgenomen uit de Triton zijn er voornamelijk toch nieuwe klanken. Triton eigenaars kunnen ze downloaden via het internet. Het enige negatieve punt is de naakte pianoklank die op zich best heel mooi is, vooral in het laag, maar eens boven C3 wordt hij te dunnetjes voor live gebruik. Wat regelwerk aan de cutoff frequency wordt hier beloond met een wel heel bruikbare bright ("tack") piano. Ook na layering met aanvullende timbres komt dit wel goed. Wat betreft de "klassieke" keyboardinstrumenten zijn het vooral de wurlitzer en de clavinet klanken die opvallen. De wurly is bijzonder realistisch (vooral met dat tikkeltje distortion), de rhodes pianos gaan van zeer goed tot OK en de hammond samples zijn aanvaardbaar, maar hebben vooral in de hoogte last van een soort digitaal geruis. Ook de brass en orchestral klanken (vooral dan de strings) zijn zeer de moeite waard.
←→ALGEMEEN
Zoals we het ondertussen gewoon zijn van Korg hebben we hier te maken met een zilverkleurige uitvoering. Het design geeft een elegante en solide indruk. Met slechts 7,8 kg voor de 61 toetsen, en 9,2 kg voor de 76 toetsen versie is dit misschien wel de meest draagbare synthesizer/workstation uit zijn klasse (een belangrijk aspect voor diegenen die regelmatig op het podium staan, als je het mij vraagt). Een interessant detail is dat ter hoogte van de aansluitingen op het achterste paneel de namen van de connecties op de bovenkant staan aangegeven zodat men ze zonder veel moeite vanuit een spelende situatie kan situeren. Het controlepaneel beschikt naast de gebruikelijke joystick over 4 potentiometers en 2 switches waarvan het gebruik tevens kan worden opgenomen in een externe sequencer. Ook voor de Arpeggiator, de sequencer en de sampling option zijn er toegewezen switches beschikbaar: on/off,start/stop,rec,... Wat meteen opvalt wat betreft de verschillen met de "grotere" Triton modellen is wellicht het ontbreken van het touch screen display. Eigenlijk vind ik dit niet zo een probleem, omdat het aanwezige display ruim groot genoeg is en uiteindelijk resulteert in een compacter design. Het navigatiesysteem hierbij doet een beetje denken aan dat van de O1/W (een persoonlijke favoriet), wat naar mijn mening nog steeds een van de meest toegankelijke is. Een belangrijk verschil is dat de sampling bij de Le optioneel is en dus apart moet gekocht worden. Minder leuk is dat er geen "slots" zijn om de EXB expansion boards voor de Triton en Karma in te bouwen, misschien had Korg er goed aan gedaan om toch plaats te voorzien voor een eventuele klank uitbreiding.
De handleiding bestaat uit drie afzonderlijke delen: een basic guide die je via eenvoudige voorbeelden doorheen de functies gidst, deze telt 125 bladzijden en is zeer overzichtelijk. Een tweede deel heet Parameter Guide en geeft zeer gedetailleerd uitleg over elk aspect van de Triton Le: dit is dus eerder bedoeld als naslagwerk. Het derde deel betreft een voice name list en bevat tabellen met informatie over de presets. Een leuk extraatje is de "audition" switch die, wanneer men deze indrukt, een kort fragment speelt om de geselecteerde preset te demonstreren (enkel in program mode). Wat toebehoren betreft blijven we op onze honger zitten, want de adapter en het netsnoer kunnen we hier bezwaarlijk bij onderbrengen, vermits het instrument niet zonder zou functioneren. Liever hadden we een pedaal, een transportkoffer of wat drivers voor het editeren van de klanken gezien.
BOUW
Zoals gezegd kies je uit een 61 of 76 toetsen synthesizerklavier, steeds met zeer lichte aanslag. Het klavier geeft overigens een zeer broze indruk wanneer het op een pianistieke manier, van extreem zacht tot extreem krachtig bespeeld wordt. Bij het aanslaan van luide noten of akkoorden zakken de toetsen nog iets dieper weg waarbij het andere uiteinde van de toetsen een ietsje naar boven klikt. Ook kun je bij een ingedrukte toets zien dat het uiteinde, dat zich eigenlijk reeds in de synthesizer bevindt, uitgehold is waardoor het klavier nog fragieler lijkt. Dit alles speelt echter minder rol bij het spelen van pads, strings, leadsynth,... De behuizing werd hoofdzakelijk uitgevoerd in een zilverkleurig metaal dat stevig aanvoelt. De bodemplaat daarentegen, waar zich de toegang tot de slots voor de sampling option en de simm modules bevinden, bestaat uit een meer "blikachtig" metaal dat veel minder bestand lijkt tegen eventuele schokken. De zijkanten zijn afgewerkt in zilverkleurig licht plastic en herbergen links de joystick, switch 1 en 2, de smartmedia slot en hoofdtelefoon uitgang. Ook het scherm dat de display moet beschermen is van een iets te soepel soort plastic, waardoor het niet echt stevig lijkt.De potentiometers, joystick, alpha dial, volume slider en alle schakelaars op het frontpaneel voelen zeer degelijk aan. Mits de nodige zorg, dit is vereist voor alle instrumenten, nietwaar, kan er echter weinig verkeerd gaan met deze Triton Le .
MOGELIJKHEDEN
Wat de audio aansluitingen betreft (allemaal jacks) vind je er naast de gebruikelijke L/R stereo outputs nog twee extra outputs, 1 en 2 genaamd, die enerzijds als afzonderlijke mono kanalen fungeren, maar die je anderzijds ook kunt koppelen en als extra stereo kanaal aanwenden. Er zijn drie aansluitingen voor voetpedalen: damper, pedal en switch (zoals gezegd niet meegeleverd). De pedal input is voorzien voor "continuous controllers" zoals een volume pedaal. De andere twee zijn switches. Uiteraard zijn er de drie midi connecties (in, out, thru) en de stroomvoorziening. Deze laatste maakt gebruik van een externe transformator met on/off switch en komt binnen door een 4-pins, sterk op een midi kabel gelijkende connector (de kwaliteit hiervan lijkt zeer degelijk). Links achteraan bevindt zich dan het "smart media" slot voor de geheugenkaarten. Geen floppy drive hier, wat sommigen onder u misschien een minpunt vinden. Met de sampling optie erbij beschikt men nog eens over twee jack inputs (2 X mono of L/R stereo), een gain potentiometer, een schakelaar die je laat kiezen tussen line of mic level en een SCSI poort. Er is geen digitale in of uitgang en dat had wel gemogen. Aan te raden is deze sampling optie zeker en vast.
Buiten Korg formaat samples kun je via Smartmedia of SCSI ook Akai , AIFF en WAVE data laden. Achteraf zal deze wel als Korg data verwerkt worden. Het blijft echter wel mogelijk om ze als AIFF of WAVE sample-bestanden te exporteren. De sequencer heeft een capaciteit van 200.000 events, een maximum van 200 songs van elk maximaal 999 maten en beschikt over tal van functies die het creatieve process een duwtje in de rug kunnen geven, maar hier kom ik zodadelijk op terug. De effecten sectie bestaat uit één insert kanaal, twee master kanalen, een drie bands EQ en een mixersectie voor het routen ervan. Hierbij hebben we de keuze uit 89 effecten: van reverbs en delays tot dynamische processors, amp simulators, talk-box effecten, noem maar op. Zoals bij vele andere synthesizers blijft de master-effect sectie ook bij onze Triton Le niet beperkt tot de keuze uit chorus, reverb of delay, maar kunnen we verder ook gebruik maken van alle beschikbare effecten. Zeker te vermelden is, dat het via de sampling optie binnenkomende signaal door de effect sectie gestuurd kan worden, wat betekent dat de Triton Le ook als effectprocessor gebruikt kan dienst doen (al is dit misschien wel een wat omslachtige procedure). Behalve de uitstekende keuze en diversiteit van de effecten zijn ze, net zoals de equalizer, ook nog eens van uitstekende kwaliteit.
ERGONOMIE
Een hoop mogelijkheden in een compacte verpakking dus, maar laat je hierdoor niet afschrikken. Korg komt hier naar buiten met een zeer gebruiksvriendelijke interface. Via het overzichtelijke en ruime LCD scherm navigeer je met behulp van de alpha-dial en de knoppen onder het scherm moeiteloos doorheen de menus en parameters. Nog een groot pluspunt is de "category" knop. Deze laat je toe om zowel in combi als in program mode snel klanken te kiezen door op het display een onderverdeling per klankgroep weer te geven: keyb, organ, bell, string,... De live muzikant (die zich overigens geen breuk hoeft te heffen aan dit instrument) heeft in combi mode de mogelijkheid om tot 8 splits en/of layers te construeren, waardoor de Triton Le perfect inzetbaar is als masterkeyboard. Deze acht kanalen zijn emmers individueel omschakelbaar tussen de interne klankbron en een externe module. Dit is zeer eenvoudig, maar vereist enig geduld van je medemuzikanten in het repetitielokaal, vermits je hiervoor toch wel even de menus moet induiken. De vier potentiometers kun je via een toegewijde schakelaar eenvoudig en snel switchen tussen drie modes. In mode A zijn ze vast toegekend aan parameters zoals cutoff frequency, resonance, enz... In mode B zijn ze vrij toewijsbaar om bijvoorbeeld bepaalde effect parameters in realtime te wijzigen. In mode C zijn ze dan weer uitsluitend beschikbaar voor het bedienen van de arpeggiator. Deze laatste biedt naast vijf voorgeprogrammeerde preset patronen ook 216 user patronen, die je zelf kunt bewerken en waarbij je voor elke noot apart de sterkte en lengte bepaalt. Omdat de arpeggiator-functie ook nog eens polyfoon is laat dit ons dan weer toe om riffs en drumpatronen ("loops") te programmeren. Dan zijn er de twee switches: SW1 en SW2 die zich net boven de joystick bevinden. Ze kunnen worden gebruikt om te switchen tussen octaaf, het aan en uitzetten van portamento, effectparameters, modulation, enz... Tevens kunnen ze fungeren als een "lock". Wanneer je ze indrukt (bijvoorbeeld tijdens een modulatie effect), zullen ze dan de situatie van dat ogenblik opslaan.
De sequencer beschikt over een RPPR functie (Realtime Pattern Play/Recording), die ons toelaat om eender welke noot van het klavier toe te kennen aan een preset patroon. Dit kan dan opgenomen worden, door simpelweg de corresponderende toets in te drukken. Hiervoor zijn er onder andere 150 drumpatronen beschikbaar die onze inspiratie zouden moeten aanzwengelen. Ook zijn er 16 template songs ingebouwd. Dit zijn eigenlijk slechts preset instellingen voor effecten en programmas die toepasselijk zijn voor verschillende muziekstijlen. De sequencer biedt je tevens de mogelijkheid om externe modules en synths mee te besturen. Wel niet vergeten om alvorens het toestel uit te zetten alles netjes weg te schrijven naar de smartmedia kaart. De sampling optie komt met 16 MB aan basisgeheugen (zelf te instaleren SIMM), wat zeker niet mis is, gezien sommige duurdere modellen het met veel minder moeten stellen. Ze is overigens uitbreidbaar tot 64 MB. Hou er wel je aandacht bij wanneer je aan het samplen slaat. De aparte samples dienen immers gegroepeerd te worden in een multisample die vervolgens kan geconverteerd worden naar een programma toe. Wees ook hier alert en schrijf je sample data op tijd weg naar de smartmedia kaart. Tevens is het aangeraden om ook het combi en programma geheugen mee op te slaan. Op die manier heb je steeds een backup van je synth. Naast een "Time Stretch" is er de "Time Slice" functie die automatisch de aanzet van kick en snare drums detecteert waardoor je later het tempo van je loops kan aanpassen of de crossfade functie waarmee je de "oneffenheden" wegwerkt. Het trimmen en loopen van je samples vergt wel enige concentratie en ervaring met dit toestel, want het plaatsen van de hiervoor noodzakelijke locators voelt wat averechts aan.
Saven en loaden van data op de smartmedia kaart gebeurt steeds vanuit een aparte media mode. Wat betreft basishandelingen wijst dit instrument u vanzelf de weg, ook het editeren van de presets is niet echt moeilijk, maar wanneer het op de sequencer, de arpeggiator of de sampling option aankomt, bewijst de handleiding gecombineerd met een goede dosis geduld je zeker een dienst.
KLANKKWALITEIT
De Triton Le lijkt op het eerste zicht nogal dance georiënteerd. Een groot aantal presets gaat ook die richting uit en is wel ergens voorzien van een loop of arpeggiatorpatroon dat geactiveerd wordt door het indrukken van een toets. Laat je hierdoor niet misleiden want daarnaast beschikt de synth over een nog groter arsenaal aan klanken voor elke denkbare muziekstijl. De klankbron is dezelfde als die in de grotere Tritons, namelijk het op PCM gebaseerde "Hi" (Hyper Integrated) synthese systeem. Naast een aantal presets die rechtstreeks werden overgenomen uit de Triton zijn er voornamelijk toch nieuwe klanken. Triton eigenaars kunnen ze downloaden via het internet. Het enige negatieve punt is de naakte pianoklank die op zich best heel mooi is, vooral in het laag, maar eens boven C3 wordt hij te dunnetjes voor live gebruik. Wat regelwerk aan de cutoff frequency wordt hier beloond met een wel heel bruikbare bright ("tack") piano. Ook na layering met aanvullende timbres komt dit wel goed. Wat betreft de "klassieke" keyboardinstrumenten zijn het vooral de wurlitzer en de clavinet klanken die opvallen. De wurly is bijzonder realistisch (vooral met dat tikkeltje distortion), de rhodes pianos gaan van zeer goed tot OK en de hammond samples zijn aanvaardbaar, maar hebben vooral in de hoogte last van een soort digitaal geruis. Ook de brass en orchestral klanken (vooral dan de strings) zijn zeer de moeite waard.Wat betreft synthesizer beschikken we hier over een prachtige collectie tijdloze "analoge" timbres en een reeks modernere klanken, gaande van R&B tot Trance. De pads zijn, zoals steeds bij Korg, overweldigend. De drumkits klinken heel fris en werken inspirerend. Dit alles bevindt zich in 32 MB PCM ROM over 425 multisamples en 413 drumsamples. De polyfonie is 62 stemmig in single mode. Opgelet nu: elk program kan echter gebruik maken van twee oscilatoren (double mode), in dit geval bedraagt de polyfonie slechts 31 stemmen. Toch kreeg ik bij gelayerde klanken nooit het gevoel dat er een tekort aan noten ontstond. De program mode is onderverdeeld in vier banken van elk 128 spijkerplaatsen. In bank D zijn de laatste 64 plaatsen leeg, zodat je dus niet direct bestaande presets moet gaan overschrijven. De combi mode beslaat echter "slechts" drie banken van ieder 128 plaatsen waarvan in bank C slechts de allerlaatste geen preset bevat. Gezien de lichte kwaliteit van het klavier is de respons soms een beetje bizar, wat soms wat aandacht en een zekere aanpassing bij het spelen vergt.
Onder de beste klanken van dit "lichtgewicht" bevinden zich zeker een aantal van de "synthbass" klanken. Naast een zeer overtuigende "moog bass" zijn het vooral presets zoals "Boost RnB Bass" en "Nu Skool Bass" waar ik volledig weg van ben. Hiermee doe je menig PA-toren op zijn grondvesten daveren. Ze klinken zelfs dynamischer dan heel wat "virtual" analoge concurrenten. Voorzichtigheid is echter geboden, want sommige van deze klanken bevatten zoveel sub dat ze wel eens heel wat meters in het rood zouden kunnen doen uitslaan. De outputs zijn opvallend ruisarm.
BUDGET
Voor een veel lagere prijs dan de Triton levert de Triton Le toch heel wat features. OK, de sampling optie dient apart aangekocht te worden, maar ook de prijs hiervan is zeer democratisch en niet iedereen heeft hier behoefte aan. Zelfs zonder de sampling optie beschik je eigenlijk al over de mogelijkheid van loops, dankzij de voorgeprogrammeerde patterns. Je zal heel hard je best moeten om voor deze prijs een toestel op de markt te vinden met dezelfde mogelijkheden en een klankkwaliteit die niets moet onder doen voor de duurste modellen van het moment. Ook voor de professionele muzikant is dit, behalve een veelzijdig, dan ook een zeer rendabel stuk gereedschap. Het enige dat een beetje "goedkoop" aandoet is de kwaliteit van het klavier, de plastic zijkanten, en het glas boven het display.
BESLUIT
Wie op zoek is naar een veelzijdige synth voor live, sequencing, studio... en geen fortuin wil spenderen doet er goed aan om de Triton Le aan een persoonlijke test te onderwerpen. Korg bewijst hier dat professionele klanken ook betaalbaar kunnen zijn (en vooral draagbaar, al voelt de kast hierdoor wat minder solide aan). Om vlot met de sequencer, de arpeggiator en de sampling option te leren werken heb je behalve de uitstekende handleiding ook een beetje zelfdiscipline nodig. Maar zelfs wanneer deze functies er voor jou niet toe doen, en je het instrument louter als live synthesizer wil gaan gebruiken, blijft de Korg Triton Le nog steeds een absolute aanrader.
PRO & CONTRA
| PRO | CONTRA |
SPECIFICATIES
sitemap
