aanmelden
Roland RS-5
Keyboard Instruments 25-07-2001
door: Luc Henrion
Op de verpakking staat te lezen "64 voice synthesizer", maar ook "digital keyboard". Roland kon geen duidelijkere samenvatting van de situatie geven: de gebruiksvriendelijkheid van een keyboard, maar dan zonder de randfenomenen (geen versterking, geen automatische begeleidingen) en de klankkwaliteit van een echte synthesizer (de klanken uit de JV en XP reeks), maar zonder de complexiteit van de programmering (zeer minieme gesofistikeerde editing: de enkele modificaties die mogelijk zijn blijven beperkt tot deze die in real time te controleren zijn).

 

CONCEPT

 

Het concept is dus zeer origineel: een lichtgewicht synthesizer (6 kg!), de prijs is al even licht, maar wel zwaar uitgerust met een groot deel van het klankenarsenaal van de grotere broers uit de JV/XP reeks. Toch met een groot verschil: de enkele parameters die rechtstreeks kunnen bediend worden via het commandopaneel zijn ook quasi de enige die kunnen gemodificeerd worden. De meest essentiële dus even opgesomd: LFO rate & depth (en manipulatie van de LFO aan de filter), attack en release, filter cutoff en resonantie. Dat is (haast) alles. In "edit" mode vind je weliswaar een extra "decay" en enkele minieme variatiemogelijkheden. Voor de rest blijft dit beperkt tot het aanpassen van de parameters van het "part" niveau (de RS-5 is 16-kanaals MIDI-multitimbraal en beschikt over dubbele modi: "dual" en "split" in "local mode"), van het uitgaand niveau en van de effectparameters (multi-FX + reverb + chorus) en de parameters van de arpegiator.

 

De gebruikshandleiding is opgesplitst in twee onderdelen: quick start (60 bladzijden) en "advanced use". Dat is natuurlijk meer dan behoorlijk, maar voor een toestel, dat reeds goed voorzien is van een bedieningspaneel met tal van commando's, moet ik eerlijk toegeven dat ik haast geen gebruik moest maken van de handleiding: alles spreekt voor zich of toch bijna. Het is zo'n typisch keyboard dat je "gebruiksklaar" overal meeneemt. En dat voor alle omstandigheden geschikt lijkt: polyvalent in de breedste betekenis van het woord.

 

BOUW

 

Bij Roland is dit de gewoonte: een perfecte afwerking en een super "look". Met een bedieningspaneel, uitgevoerd in "brushed" aluminium, is de RS-5 een "chique" toestel. Te noteren: er bestaat een RS-9 model, volledig identiek, maar met een volledig klavier, 88 "half-gewogen" toetsen en een supplementaire "piano" knop, die je direct in een "performance" plaatst, speciaal aangepast aan de noden van het pianospel (de RS-9 weegt dan ook iets zwaarder: ca. 11 kg). Het klavier van de RS-5 daarentegen is "lichter", maar biedt zeker voldoende speelcomfort.

 

Enige verwijt: de voeding werd toevertrouwd aan een externe transformator, omwille van economische beweegredenen. Let wel op bij een mogelijke panne: het gaat hier om een 9 volt model, maar dan wel voor 1 ampère, en dat is meer dan gewoonlijk… (nochtans staat in de handleiding te lezen dat er maar 600 mA zou verbruikt worden).

 

MOGELIJKHEDEN

 

Met 640 programma's (GM en GM2) waarvan 128 "user" (voor zo'n 32MB ROM) is het klankenarsenaal zeer uitgebreid, zeker als je dan nog eens rekening houdt met de 128 "performances" die je kan opslaan, boven op de 128 meegeleverde fabrieksklanken. Verder is de RS-5 uitgerust met de standaard aansluitingen: stereo uitgang en koptelefoonoutput, twee jacks voor pedalen, drie MIDI-aansluitingen. Voor wat de effecten betreft, kan je gerust van luxe spreken: 8 reverb types, + 8 chorus types, + 42 effecten van verschillend allooi, waaronder enkele multi-effecten (overdrive + delay of modulatie, chorus + delay, etc.). Deze effecten kunnen zowel aan het volledige klavier worden toegewezen (de volledige "performance") of aan het hogere register, of enkel aan het lage register. De wereld van de deejays komt hier ook om de hoek kijken met effecten zoals "lofi" en "slicer"...

 

Kan de RS-5 in "normal" mode slechts twee "tones" verwerken, dan kan dit toestel toch 16 MIDI-kanalen simultaan ontvangen. In "local off" mode is de RS-5 dus een uitstekende klankgenerator van GM/GS en zelfs GM2 Sounds, met daarbovenop nog eens een commandopaneel.

 

De RS-5 volgt natuurlijk de hedendaagse trends en is daarom uitgerust met een sterke arpegiator (trouwens afkomstig van de XV reeks…): niet minder dan 45 toepassingsmogelijkheden! Dit "ruikt" naar "autobegeleiding"… Er zijn trouwens voldoende "drum-kits" voorzien (20 + 2 programmeerbare) om een "pseudo" ritmebox in het leven te roepen. En deze kan zeker nuttige diensten bewijzen… dat moet ik niet meer bewijzen!

 

ERGONOMIE

 

Naast de verlichte, oranje LCD (met 2 x 40 karakters) is de RS-5 nog eens voorzien van drie duidelijke, grote, rode LED's die uitwijzen welk programma gebruikt wordt. Wat de controles betreft, zijn er, naast de traditionele pitch-bend + modulatie combinatie op de linkerzijde van het keyboard, ook zeven roterende potentiometers (opgesplitst in een rij van 5 bovenaan, 2 onderaan), links van het display: uiterst links het algemene volume, daarna LFO rate & depth, en de envelope (attack & release), met daaronder de twee resterende, één voor de cutfrequentie van de filter en zijn resonantie. Opmerking: het gaat hier niet om continue roterende "encoders", ze treden maar in werking wanneer de waarde bereikt wordt die ook in het gebruikte programma opgeslagen zit, en dit is natuurlijk afhankelijk van elke situatie. De RS-5 is ook uitgerust met een groot aantal "switch buttons" (zo'n 40tal!), en deze zorgen mee voor de gebruiksvriendelijkheid van het toestel: geen menu's, sub-menu's, en dergelijke. Bijna alle functies zijn in een mum van tijd te bereiken. Je moet alleen (soms wel enkele keren…) op de bewuste knop duwen. Dit gaat natuurlijk wel ten koste van het aantal keuzes: deze zijn duidelijk minder in vergelijking met de grotere modellen uit de recente XV reeks… Maar, onder ons: wie gebruikt die werkelijk allemaal?!

 

Komen we nog even terug op de arpegiator, dan valt vooral op dat de vier draaiknoppen van de bovenste rij (dus met uitzondering van de volumeknop) ook kunnen dienen voor het controleren van verschillende aspecten van deze arpegiator: accent, shuffle, octave & tempo. Je kan de arpegiator ook synchroniseren aan een MIDI klok.

 

Het opzoeken van klanken kan nu ook met twee nieuwe functies: "category search" (zoeken via klanktype) en "phrase preview" (aangepaste minisequens). Zelfs al lijkt deze laatste moeilijk inzetbaar op podium, het concept verdient alle lof!

 

KLANK

 

Zonder twijfel: een Roland synth!!! De conversie geschiedt onder 24 bitresolutie, en dat maakt de klank onweerstaanbaar… helder, dynamisch, met voldoende diepgang, gewoon weg: compleet. Trouwens, "Roland"klanken zijn niet voor niets de norm geworden! Neem daar dan nog eens die verschillende "real time" controles bij, die trouwens perfect functioneren, dan weet je welk plezier je aan de RS-5 kan beleven. Je moet natuurlijk weten dat elk van deze controles een meervoudige invloed heeft op de klank: "de" gekozen parameter verbergt immers in realiteit verschillende andere parameters: zowel de filtering als de envelope van alle klankelementen worden immers simultaan gemoduleerd. Laat dit duidelijk zijn: Roland heeft jullie een hoop werk bespaard! Elke controller is in feite een "macro" commando, en wel doordacht. Tot slot moet ik hieraan toevoegen dat het klavier, nochtans zeer licht, zeer "muzikaal" aanvoelt en dat de effecten de vertrouwde Roland kwaliteit bieden, of anders gezegd, van uitstekende kwaliteit zijn!

 

BUDGET

 

Voor 43.500BEF (zo'n 2350 NFl.), aanbevolen prijs, is de RS-5 natuurlijk een uitstekende keuze, maar, als ik dan bedenk dat de RS-9 ook nog altijd maar 62.000BEF of 3385 NFl moet kosten, dan denk ik dat ik voor het klavier met 88 toetsen zou kiezen. In ieder geval, al was het alleen maar al voor de goede klanken: de prijs is niet te versmaden.

 

BESLUIT

 

Er zijn zo van die programmeermaniakken: voor hen is de RS-5 niet weggelegd. Maar natuurlijk zijn er ook muzikanten, die graag een klavier bespelen dat uitgerust is met een hele waaier aan klanken, eenvoudig te bedienen ("easy tone selection" mode): voor hen is de RS-5 een echte aanrader! En voor zij die eerder "vallen" voor een grotere piano en één die ook iets meer aanleunt bij het toucher van de echte piano, dan is er de RS-9.

 

PRO & CONTRA

 

 PRO CONTRA
  • lichtgewicht, even lichte prijs, maar het klankenarsenaal van een zwaargewicht!
  • zeer goede effecten, zeer gebruiksvriendelijk
  • zeer goed uitgedoste arpegiator
  • de externe voedingsbron
  • wie "gebruiksvriendelijk" zegt, beseft ook dat er limieten zijn: het is geen synthesizer waarvan alle parameters "tot in de puntjes" toegankelijk zijn