STUDIO MICROPHONE

Net zoals in andere domeinen zijn er ook in de audiowereld zo van die iconische merken. Als ik tegen u “studiomicrofoon” zeg, dan is de kans groot dat u met een Duits merk op de proppen komt: Neumann. Elk jaar zien verschillende microfoons van diverse fabrikanten het levenslicht. Maar, als het grote nieuws van Neumann komt, is de aandacht toch altijd nog wat groter. Het is een beetje als bij auto’s: als Porsche of Ferrari met iets nieuws komt, zorgt dat voor grote krantenkoppen. Ik moet er geen tekeningetje bij maken dat ik zeer blij ben om dit nieuwe model van Neumann te testen. U zit op hete kolen? Ik ook!

CONCEPT

De TLM 107 is een microfoon met groot membraan en vijf richtingskarakteristieken: omni, infra-cardioïde, cardioïde, hypercardioïde en achtvormig. De fabrikant komt met een microfoon met relatief weinig klankkleur. Het gaat volgens Neumann om een innovatief, polyvalent model dat de traditionele waarden respecteert . De elektronische circuits zonder transformator (zoals bij alle TLM-modellen, wat trouwens staat voor TransformerLess) zorgen voor een uitstekende lineariteit en dynamisch bereik. Het ruisniveau van de TLM 107 zelf is extreem laag. Daarentegen kan hij enorme geluidsdrukken aan. Deze verschillende parameters maken er een zeer interessant geheel van, een échte veelzijdige studiomicrofoon. 

BESCHRIJVING

De TLM 107 is beschikbaar in twee kleuren: mat nikkel of mat zwart. Hij komt met een statief en het is mogelijk om hem te gebruiken met de elastische ophanging EA4. Die is dezelfde voor de TLM102 en heeft een opening aan de voorzijde zodat er geen enkel obstakel zit tussen de microfoon en de geluidsbron. Zoals altijd bij Neumann zit de microfoon netjes beschermd tegen stof en andere vuiligheid in een roodhouten koffertje. De micro weegt 445 gram, hij is 145 mm lang en 64 mm diameter. Ter vergelijking, de U87ai meet 200 mm op 56 mm. We zitten op het vlak van afmetingen dus dicht bij een TLM103. De afwerking is prachtig, dat zijn we gewend van Neumann. Ter hoogte van waar op de voorzijde het rode vierkant met het logo is geplaatst, vinden we op de achterkant een mini joystick. Daarover zullen we het zo meteen hebben.

GEBRUIK

De joystick dient om te switchen tussen de vijf verschillende richtingskarakteristieken, de frequenties van het hoogfilter (lineair, tussen 40 en 100 Hz) of de attenuator (0 dB, -6 dB of -12 dB). Naargelang je de stick naar de ene of naar de andere kant beweegt zal hij voor de richtingskarakteristiek dienen of voor de gevoeligheid van het hoogfilter. De gekozen parameter licht op gedurende vijf seconden. Op die manier zie je duidelijk wat je aan het doen bent, kwestie van je werk niet te verknoeien. Het visuele aspect is zeer geslaagd. Handig en mooi! Wat willen we nog meer?
Deze microfoon kan uiteraard gebruikt worden voor stem, maar ook voor het opnemen van instrumenten. De TLM 107 kan 141 dB SPL geluidsdruk aan, zonder attenuator. Met de attenuator ingeschakeld (waarmee je dus 6 of 12 dB extra kan hebben) kan je dus gaan tot 153 dB SPL. Wauw! De ruis is onhoorbaar: 10 dBA, dat is extreem weinig. Dit zijn allemaal prachtige technische specificaties, maar ze zeggen natuurlijk nog niets over de klankleur. We komen hier dadelijk op terug. Deze microfoon heeft uiteraard fantoomvoeding nodig. Het switchen van de ene richtingskarakteristiek naar de andere gebeurt zonder enig geluid. Iedereen die al eens de richtingskarakteristiek van een M149 heeft veranderd en daarbij vergat te muten, weet dat deze stille omschakeling een zegen is. We hebben te maken met een professionele microfoon. Dat betekent dat hij zijn mannetje staat in alle situaties: in de eerste plaats denken we natuurlijk aan de stem, maar ook opnames van een akoestische of elektrische gitaar, een piano, een cello of drums zijn een kolfje naar zijn hand. Hetzelfde geldt voor saxofoons of gelijk welk ander instrument.
Ik heb de optionele ophanging er ook bijgekregen. Gezien de gevoeligheid van de microfoon kan ik deze alleen maar aanbevelen. Een elastische ophanging houdt trillingen van buitenaf veel beter tegen dan de gewone klem die standaard bij de microfoon zit. Het nuttige wordt aan het aangename gepaard, want de look van deze ophanging is ook erg geslaagd.

GELUIDSKWALITEIT

Ik heb het daarnet al gezegd: deze microfoon ruist niet. Daar staat tegenover dat hij niet zo gevoelig is als een U87ai of een TLM103. Je moet de gain van je preamp dus hoger draaien dan bij de twee andere. Dat wil zeggen dat de geluidskenmerken van de preamp iets meer uitgesproken zullen zijn. Maar, wie wil er nu ook een Neumann aansluiten op een slecht klinkende preamp? Ik heb de microfoon eerst getest met een mannelijke stem in cardioïde richtingskarakteristiek. Ik heb de TLM 107 aangesloten op mijn favoriete preamp: de Telefunken V676, waarvan het logo hetzelfde is als dat van Neumann (het merk is een tijdje gedistribueerd geweest onder het logo van Telefunken).
Er bestaat geen twijfel over, we hebben hier overduidelijk te maken met een professionele microfoon. Zeer veel detail, een warme sound maar zonder te overdrijven, een heel goede verstaanbaarheid en een heel intiem geluid. Zou ik “modern” durven te zeggen? De microfoon heeft alleszins niet de ambitie om vintage te klinken of om een of andere grote classic sound te kopiëren. Als het dat is wat je zoekt, dan raad ik de U47 aan die Neumann opnieuw uitbrengt. Hij is een perfecte kopie van de originele en ik kijk er alvast naar uit om hem te testen (vette knipoog naar mijn hoofdredacteur en de importeur van Neumann).
De klank van de TLM 107 is een beetje gesloten in het hoog, wat bijdraagt aan het intieme dat ik daarnet al aanhaalde. Sisklanken worden er dus zonder problemen uitgehaald. Zelfs op 40 cm blijft de stem enorm precies klinken. De klank van de ruimte speelt weinig mee in cardioïde stand, wat interessant is voor mensen die geen perfecte akoestiek hebben in hun opnameruimte. Wanneer we naar infra cardioïde (grote cardio) gaan, opent de klank een beetje en we krijgen een beetje meer sfeer van de ruimte. In omni opnemen gaat prima, tenminste als de opnameruimte een goede akoestiek heeft. De hyper cardio is eigenlijk enkel bedoeld voor opnames van zeer dichtbij of wanneer de akoestiek heel slecht is. Het is de richtingskarakteristiek waar ik het minst van hou, maar hij kan handig zijn, bij live-opnames bijvoorbeeld. Het is in deze richtingskarakteristiek waar de responscurve het meest vlak is. De achtvorm is handig om bijvoorbeeld omgevingsgeluiden op te nemen of voor een M+S matrix.

De klank die van de microfoon komt, is weinig gekleurd: je krijgt een goeie presence, met een klein accent in het hoog, zonder de sisklanken te accentueren. Ik heb hem kunnen vergelijken met een U87ai en zelfs met mijn kostbare U47 Fet. Het geluid van deze microfoons is zeer verschillend. De TLM 107 is duidelijk het minst geaccentueerd in het hoog (maar de U87ai is dan ook wel heel helder en veel gevoeliger). We hebben dus een warmer geluid dan bij de U87ai en koeler dan de U47 Fet, maar met minder hoge frequenties. Op het vlak van gevoeligheid zit de TLM 107 vrij dicht bij een U47 Fet, maar met veel minder achtergrondruis. De TLM 107 heeft duidelijk een eigen geluid en kopieert niets (afgezien misschien het zachte zijdeachtige dat de microfoons van Neumann kenmerkt). Deze microfoon is perfect complementair aan de twee andere genoemde modellen, maar hij kan ook prima dienen als hoofdmicrofoon voor zij die zich geen U87ai kunnen veroorloven. Op een akoestische gitaar is de nauwkeurigheid van de mid geweldig en met een zeer grote waarheidsgetrouwheid. Het is misschien wel dat wat meest indrukwekkend is: de luisteraar krijgt het gevoel dat er niets zit tussen hem en het instrument. Alsof de gitarist vlak voor ons zit. Sommige microfoons zijn uitgerust met een uitgebreide EQ. Deze niet. Tenminste, dat is de indruk die je krijgt. Ik heb tijdens de test verschillende preamps en instrumenten gebruikt. Op een cello is de weergave zeer mooi en ook bij percussie krijgen we meteen dat gevoel van nauwkeurigheid. Deze micro is allesbehalve agressief, maar hij is ook niet dof of te zacht. Nauwkeurig en waarheidsgetrouw is de meest correcte beschrijving. Toch denk ik dat het geluid een beetje verbeterd is. Heel subtiel en zeer geslaagd. Moet ik nog vertellen dat ik helemaal overtuigd ben? En dat niet alleen door te luisteren naar het spoor zelf, maar ook naar de mix (het is daar waar je de microfoon pas echt kan beoordelen). Zonder EQ krijg je een zeer natuurlijke klank. Je kan een heel klein beetje bijkleuren, maar je hoeft eigenlijk niet veel te doen. De TLM 107 klinkt goed zoals hij is. Een eigenschap die kenmerkend is voor de échte groten. Ik kan nu al voorspellen dat deze microfoon een groot commercieel succes zal worden. En dit om meerdere redenen: de technische prestaties, een zeer persoonlijke sound die geschikt is voor hedendaagse producties, de verschillende richtingskarakteristieken en de mogelijkheid om de gevoeligheid aan te passen. En de kers op de taart: de prijs.

PRIJS

Kwaliteit kost geld. Dat weten we allemaal. Als je een goedkopere microfoon zoekt met een minder goede afwerking en een minder goed geluid, dan ga je die ook vinden. Maar als je voor een professionele microfoon gaat die van goeden huize komt en die voldoet aan de hoge eisen van een gereputeerd merk, dan moet je 1466 € (incl.BTW) neertellen. Dat lijkt misschien veel, maar deze prijs is absoluut gerechtvaardigd. En voor een Neumann is dit zelfs helemaal niet overdreven. De ophanging koop je voor 141 € (incl.BTW). Ook dat lijkt misschien een serieus bedrag, maar je kent het gezegde: de prijs vergeet je, de kwaliteit blijft. 

BESLUIT

Echt een verrassing zoals ik ze graag heb. Een groot merk dat nog maar eens zijn knowhow m.b.t. techniek en geluidskwaliteit laat zien. En dan nog tegen een lagere prijs dan ik verwacht had. De koper zal perplex staan: deze microfoon is fantastisch, biedt een prachtige geluidskwaliteit en handige innovaties en blijft trouw aan de reputatie van het merk. Goed gedaan, Neumann! Iedereen die deze nieuwe Neumann in huis haalt, zal er weg van zijn. www.neumann.com