LINEAR PCM RECORDER / 4-TRACK RECORDER WITH WI-FI

De DR-22WL is een eerder eenvoudig model, met een makkelijk te gebruiken interface. Iedereen kan er zonder moeite hoge kwaliteit stereo-opnames in lineaire PCM mee maken. Dit model is ideaal voor het opnemen van muziek of spraak, maar kan ook gebruikt worden voor niet-muzikale doeleinden zoals het opnemen van geluid bij beeld, ter aanvulling van een digitale spiegelreflexcamera in film modus, verder nog voor interviews, enzovoort.

De DR-44WL is het grotere broertje. Hij heeft meer mogelijkheden (waaronder twee extra sporen) en een betere ergonomie. We komen hier dadelijk op terug. Het bijzondere aan deze twee modellen is, dat ze via WiFi verbinding kunnen maken met uw smartphone of tablet (iOs of Android).

In gewicht en afmetingen is de DR-22WL bijna maar half zo groot als de DR-44WL. De eerste weegt 170 gram, de tweede 346 gram. De afmetingen: 55,2 x 155 x 36,6 mm voor de kleine en 79 x 162,2 x 42,5 mm voor de grote. Wanneer je ze allebei ter hand neemt, lijkt de DR-44WL “professioneler”. Eigenlijk komt dat alleen maar omdat hij groter en zwaarder is. Maar dat wil niet zeggen dat de kleinere minder goed is. Als we ze apart bekijken zien we namelijk dat ze allebei erg goed gemaakt zijn. Een vergelijking werkt altijd in het voordeel van de ene of de andere, maar dat is niet altijd rationeel. Er zijn wel enkele gelijkenissen te vinden: beide modellen hebben bovenaan XY-microfoons. Ze lijken op elkaar, maar zijn toch niet hetzelfde.
Voor de verandering begin ik mijn rondleiding deze keer aan de achterkant. Bij beide toestellen zit daar een compartiment voor (meegeleverde) AA-batterijen: twee voor de DR-22WL en vier voor z’n grote broer. Er zit ook een schroefgat om de recorder op een statief te monteren. Bij de DR44-WL is dat gat in metaal, bij de DR-22WL in plastic. Op de achterkant van de DR-44WL zien we ook nog een kleine geïntegreerde luidspreker. Bij de DR-22WL is die veel kleiner en zit hij aan de voorkant onder de microfoons. Voor de rest van de beschrijving ga ik de toestellen apart bespreken. Ze verschillen namelijk erg van uiterlijk. De kleinste is erg mooi (zoals alles wat klein is), de grote ziet er wat serieuzer uit.
De DR-22WL heeft een klein vierkant scherm van 3,3 cm. Een retro-stijl oranje achtergrondverlichting licht op wanneer je het toestel aanzet en gaat vrij snel weer uit - kwestie van de batterijen te sparen (je kan via het menu de duur instellen). Het controlepaneel is vrij goed gevuld. We vinden er de gebruikelijke knoppen die je op een recorder vindt (sommige met dubbele functie, zoals stopknop, waarmee je ook naar het menu kan), een eindeloos roteerbare encoder aan de linker kant, en vier toetsen vlak onder het display. Merk ook onderaan die afgezonderde knop, met de benaming “WiFi”, met bijbehorend indicatielampje. Op het kleine verticale vlak tegenover de microfoons, de onderzijde dus eigenlijk, zit een draaiknop om het ingangsniveau in te stellen. De linkerkant heeft een mini-jack hoofdtelefoonaansluiting in de aanbieding. Deze uitgang kan je ook gebruikt voor luidsprekers aanwenden. Vlakbij zitten twee knoppen + en - voor het beluisteringsniveau. Rechts vinden we: de ingang “mic/line” in mini-jack, een mini-USB en een klepje waaronder je een micro SD-kaart kan stoppen. De kaart die bij het toestel zit heeft een capaciteit van 4 GB. Mocht dit niet volstaan, dan kun je kaartjes tot 128 GB gebruiken. Daar kun je al mee uit de voeten, lijkt me! Een meertalige handleiding (Engels, Frans, Spaans, Duits, Italiaans en Chinees) zit er ook bij. En dat is nodig, gezien de vele mogelijkheden. Een USB-kabel is ook voorzien.
Laten we nu eens naar de DR-44WL kijken. Alles is hier groter, te beginnen met het scherm dat ongeveer 4,5 cm meet. De verlichting is hier retro-geel. We bemerken de draaibare encoder, voorzien van centrale Enterknop. De gebruikelijke opnameknoppen zijn aanwezig, met een recordknop die rood oplicht wanneer je de opname start, wat ook het geval is met de vier kleine genummerde knoppen onder het scherm, waarmee je de sporen activeert. Verder zien we ook nog andere knoppen die luisteren naar namen als “mixer” of “quick”, “input” en “menu”. Hier is natuurlijk iets meer plaats, wat een groter aantal direct access knoppen toelaat. Aan de linkerkant zit de on/off-switch en de gleuf voor de meegeleverde SD-kaart (4 GB). Dit is eigenlijk een micro-SD met een SD-adapter. Verder een hoofdtelefoonaansluiting die ook dienst kan doen als line out, een volumeregeling voor de output via de +/-knoppen en een WiFI-knop. Rechts vinden we, naast de USB-aansluiting, een mooie encoder om het ingangsniveau aan te passen met een activeringsknop (de twee zijn voor bepaalde functies aan elkaar gelinkt). Aan de onderkant zitten twee line- of microfoonaansluitingen van het type “combo”. Er zit een handleiding bij in dezelfde talen als die van de andere en deze hier is nog indrukwekkender. Verder krijg je een windkapje, een schoen om de recorder op een camera of fototoestel te monteren, een AC-adapter, een soepel hoesje, een micro USB-kabel en een vast te schroeven handvat.

Voor de basisfuncties heb je de handleiding niet meteen nodig. Beide toestellen starten snel op. Het is zoals met fotocamera’s, een paar jaar geleden moest je ook een paar seconden wachten voor die er klaar voor waren. Met deze Tascam gebeurt het opstarten quasi ogenblikkelijk. Blader wat door de menu’s en je vindt meteen alles wat we nodig hebben. Makkelijk! Tenminste als je al eens met dit soort recorders hebt gewerkt. Voor beginners blijft de handleiding essentieel, net als wanneer je wat meer verborgen functies wil gebruiken.
Op de DR-22WL  zien we iets dat we ook op digitale fototoestellen zien: een draaischijf waarmee je kan kiezen tussen verschillende presets: EZ is “easy” (onmiddellijk opnemen - bv. in een noodgeval), verder een pictogram van een gitaar (voor muziek), een pictogram van een micro (voor spraak) en een tekening van een muzieknoot (voor akoestische M-). Er is ook de M-stand ), die je in manuele modus brengt, waarbij je zelf het ingangsniveau moet instellen. Een metertje op het scherm fungeert daarbij als hulpmiddel, net als een kleine groene led bij de microfoons die oplicht wanneer je de -12dBFS bereikt (een limiet die je kan gebruiken als digitaal referentiepunt). Een rode led geeft aan wanneer je de 0 dBFS bereikt of overschreden hebt. Eenmaal je je preset hebt gekozen, verloopt het opnemen eenvoudig: als je één keer op de recordknop drukt, begint die rood te knipperen om aan te geven dat hij standby staat. U kunt nu nog aanpassingen doen in geval van manueel gebruik. Een tweede keer drukken, activeert de opname. Vanaf nu brandt de knop gewoon continu rood. Wanneer je klaar bent met opnemen, druk je nogmaals op diezelfde knop waarna hij weer zal beginnen knipperen. Zie het als een soort pauzefunctie. Je kan ook op stop drukken, waardoor je echt stopt. Deze laatste toets dient overigens ook om door het menu te navigeren, dat in vier secties is opgedeeld: Rec, Tool, Setup, Info, die elk op hun beurt nog vele submenu’s bevatten. Het zou te veel plaats innemen om alles hier in detail uit te leggen, maar weet dat je hiér moet zijn om de metronoom te gebruiken, of een hoogfilter, of om reverb toe te voegen. Of nog om je bestanden te bewerken of snelheid en toonhoogte aan te passen. Nog een handige functie is de mogelijkheid om markers aan te brengen, zoals bijvoorbeeld bij de verschillende onderdelen van een opnamesessie of een interview. Zo kan je ook de opname laten starten van zodra een bepaald geluidsniveau wordt bereikt. Of, mocht je het nodig hebben, kan je ook nog een pre-record van twee seconden activeren (je beschikt m.a.w. over een buffer van twee seconden, kort maar beter dan niets).
De WiFi-functie (op beide modellen hetzelfde) was nieuw voor mij. Deze Tascamrecorders zijn de eerste met deze functie die ik in handen krijg. Je kan dus draadloos (maar ook via USB) bestanden versturen, maar je kan ook de recorder bedienen vanop uw smartphone, nadat je de gratis app “DR CONTROL” hebt gedownload. In dat geval zal het scherm van de recorder op het display van je smartphone verschijnen en je vanop begeleiden. Tot slot vermeld ik nog de mogelijkheid om overdubs te maken.
De DR-44WL  biedt nog meer mogelijkheden, alleen al omdat er vier sporen beschikbaar zijn en al helemaal vanwege de twee microfoon-ingangen, bovenop het geïntegreerde XY-paar. Ik denk hier bijvoorbeeld aan concert-opnames: zo kan je de algemene atmosfeer via de geïntegreerde microfoons registreren, terwijl je de muziek van de P.A. opneemt via de line-ingangen. Werkelijk het beste van twee werelden: je kan de twee stereo-bronnen dus naar inzicht doseren. Wil je opnames maken met heel goeie microfoons, houdt niets u tegen om ze aan te sluiten op de DR-44WL. Er is hiertoe fantoomvoeding voorzien, met natuurlijk als consequentie een minder lange levensduur van de batterijen. Niets zorgwekkend echter… Tascam belooft een autonomie van 16 uur met alkaline batterijen (44,1 kHz-16 bit) en 12 uur als de fantoomvoeding is geactiveerd. Dat laat toch wel wat marge. De functies zijn iets talrijker en uitgebreider dan op het kleinere model. Zo biedt de “mixer” knop bijvoorbeeld de mogelijkheid om een minimix uit te voeren, met een volumeregeling, pan  en AUX-uitvoer naar de reverb, met presets voor hall (2), room, studio en plate (2). De ergonomie vaart wel bij zowel het grotere scherm als de extra beschikbare ruimte om de knoppen onder te brengen. Ik moet zeggen dat de centrale encoder in combinatie met de enterknop erg makkelijk werkt.
Citeren we nog enkele andere interessante eigenschappen: chromatic tuner, metronoom, “punch in”, “input delay” (die het signaal vertraagt om eventuele verschillen in afstand tussen de interne en externe microfoons te compenseren, mochten deze gelijktijdig gebruikt worden), limiter, en nog veel meer. Ik verwijs u door naar de website van Tascam voor alle details. De keuze tussen de twee toestellen hangt dus vooral af van uw behoeften en voorkeuren. Meer of minder mogelijkheden? Liever wat discreter, of mag het imposant zijn?

Ik heb geen duidelijk verschil gemerkt in opnamekwaliteit wanneer ik de ingebouwde microfoons gebruikte. Ook op papier zijn de gegevens identiek: 44.1 kHz, een frequentiebereik van 20 Hz tot 20 kHz (+1 dB en -3 dB). Als je hoger gaat in de frequenties (mogelijk tot 96 kHz), ga je tot 40 kHz (een octaaf hoger). Er is wél een significant verschil op het vlak van geluidsdruk. De DR-22WL kan 120 dB aan, terwijl dat bij de DR-44WL tot 132 dB beloopt.
Ik moet bekennen dan ik versteld sta van de geluidskwaliteit van deze kleine toestelletjes. Geen ruis en het resultaat is werkelijk verbazingwekkend. Bij het aansluiten van een high end microfoon gaat de kwaliteit een trap hoger en wordt het verschil met de oudere modellen flagrant: zeer gedetailleerd en niet het minste storende geluid. Je bekomt hier écht een exploiteerbaar resultaat. Signaleren we nog dat niveau van de hoofdtelefoonuitgang ruimschoots volstaat geeft en bovendien een excellente klankkwaliteit oplevert. Verder kan je uiteraard ook via de ingebouwde luidspreker beluisteren. Bij de grote zal deze weliswaar een nasale klank produceren, maar deze kan volstaan om een ruwe montage mee te maken. Bij de kleine is het geluid een stuk zwakker en echt van mindere kwaliteit. In alle geval mag je niet verwachten om via deze speakers naar muziek te kunnen luisteren. Eventueel zal een dictafoon functie nog wel kunnen, maar niet meer dan dat. Deze apparaten zijn dus zeer goede recorders met een excellente hoofdtelefoonuitgang. En dàt is wat telt. Het is echt de moeite om deze recorders eens te bekijken als je naar iets serieus op zoek bent.

Je zal zien dat je op dit domein niks te vrezen hebt, er wordt geen gat te slaan in je budget geslagen. 182€ voor de DR-22WL en 355€ voor de DR-44WL (incl. BTW). Dit kun je echt niet duur noemen. Zeker als we kijken naar de kwaliteit en de te verwachten lange levensduur.

Beide recorders zijn van goede kwaliteit en hebben vele mogelijkheden. Er is weinig ruimte voor gadgets, maar je krijgt wel een goed doordachte ergonomie in een leuk speeltje (DR-22WL) met daarbovenop nog een knap stuk gereedschap (DR-44WL). De keuze zal enkel van je budget afhangen, want kwaliteit hebben ze allebei. Afhankelijk van je behoeften zul je je meer tot deze of gene aangetrokken voelen. Ik twijfel nog…  www.tascam.com
N.v.d.R.
Eén belangrijke eigenschap van deze recorders, de remote control en data transfer via je iOS of Android mobile telefoon, was op het ogenblik van onze test nog niet beschikbaar. Deze zou echter spoedig arriveren, en zeer uitgebreid zijn. We zullen hier spoedig op terugkomen.